Qua Khỏi Dốc Là Nhà
Tóm tắt & Review (Đánh Giá) tiểu thuyết Qua Khỏi Dốc Là Nhà của tác giả Phan Thúy Hà.
“Sinh ra lớn lên ở thành phố, cũng có vài ba năm tuổi nhỏ lầm lũi ở làng quê ngày chiến tranh, nhưng tôi chưa phải sống qua những cảnh đời ở trong cuốn sách này, dường như là an nhiên vì quen nhọc nhằn. Thế cũng đủ hiểu những buồn, những khổ, những tủi.
Cuốn sách kết thúc ở chỗ kết thúc khoảng đời đẹp nhất với một con người – thời đi học – khiến ta nghẹn giọng, vì nỗi buồn nặng như đất, mạnh mẽ và khô rốc ở trong đó.
Không cần phải sống qua khổ nghèo tận cùng đến thế mới hiểu đâu. Chỉ cần ngồi xuống, mở sách, mở lòng.
Bạn sẽ được nhận vào mình một cảm giác rất đau và rất đẹp, là cảm thông được với con người.”
Nhà văn Lê Minh Hà
***
“Qua khỏi dốc là nhà”: Những câu chuyện đầy day dứt ở một miền quê
Nhà xuất bản Kim Đồng vừa ra mắt bạn đọc cuốn sách "Qua khỏi dốc là nhà", cuốn sách viết về tuổi thơ của tác giả Phan Thúy Hà ở xóm Trùa, một ngôi làng nhỏ miền núi Hương Khê, Hà Tĩnh. Đọc những câu chuyện của Phan Thúy Hà, độc giả có thể hình dung ra tuổi thơ của Phan Thúy Hà, cũng như số phận của biết bao cô bé cậu bé, biết bao con người lớn bé già trẻ sống trên mảnh đất cằn cỗi, khó nhọc ấy.
Những câu chuyện không chia theo chương, không đánh số, gần như một sự ngẫu nhiên, như tác giả chia sẻ: “Viết chuyện này nhớ sang chuyện khác. Các đoạn nối tiếp một cách không chủ ý như vậy”.
Phan Thúy Hà sinh ra trong một gia đình có mẹ làm giáo viên, bố từng là sinh viên Đại học Tổng hợp, theo tiếng gọi của Tổ quốc, ông lên đường nhập ngũ, sau nhiều năm ở chiến trường, xa cách vợ con, ông tình nguyện trở về làm một người nông dân thuần phác. Dù mẹ hết mực tảo tần, có tem phiếu, nhưng cuộc sống thời bao cấp trong gia đình Hà không mấy dễ dàng.
Còn chung quanh cô, cuộc sống của những người dân nghèo ở ngôi làng miền núi cằn cỗi sỏi đá ấy càng thiếu thốn, chật vật hơn. Ở đó, có những đứa trẻ không được đi học vì quá đói, không đủ sức vượt qua con đường xa, lầy lội. Ở đó, có những người mẹ cam tâm bị người ta chửi rủa vì mót trộm củ sắn cho mấy đứa con ở nhà đang đói lả.
Ở miền quê nghèo này, nhiều người phụ nữ phải cam chịu những trận đòn roi của người chồng rượu chè biếng nhác. Nơi đây, cũng tồn tại bao hủ tục, quan niệm ấu trĩ như để người phụ nữ vượt cạn một mình ở một căn lều dựng tạm cách xa nhà; chuyện về một người nông dân hiền lành chất phác bị nguyền rủa, kết tội ma thuốc độc ám là nguyên nhân gây ra cái chết cho bao người của làng…
Một trong những ám ảnh trong tuổi thơ của Phan Thúy Hà là nước, những gánh nước oằn vai, những lần leo dốc nhọc nhằn để mang nước về sinh hoạt, tưới tắm. Là nỗi xót xa khi thấy bà chỉ tắm bằng hai gáo nước. Là niềm xúc động khi cô được thỏa thuê tắm cho bà bằng thật nhiều, thật nhiều nước.
Nhưng cũng ở nơi đây, chị em Hà đã lớn lên, được sống trong tình yêu thương của cha mẹ, cùng bảo ban giúp đỡ nhau học hành đỗ đạt. Những đứa trẻ sinh ra và lớn lên ở mảnh đất ấy sớm biết lo biết nghĩ, sớm biết thương mẹ thương cha. Đứa lớn đứa bé bảo ban nhau thái rau, kiếm cỏ, chăm lợn, chăn bò; biết chắt chiu dành dụm từng đồng mẹ đưa cho, cố gắng học hành thi cử tốt dù cái bụng đói meo.
Nơi đây, tình anh em, bạn bè, tình cảm xóm giềng vẫn luôn nồng ấm. Mảnh đất nghèo khó cằn cỗi ấy khiến cho bao người bịn rịn không nỡ rời xa, hoặc khi buộc phải ra đi, có người còn còn trở nên mất trí.
“Qua khỏi dốc là nhà” của Phan Thúy Hà vừa gợi lên không gian ngôi nhà nhỏ nằm trên đỉnh dốc, vừa là một ẩn dụ về tình yêu thương. Sau tất cả những sóng gió, thì nhà vẫn là nơi bình yên, nương náu tâm hồn. Trở về nhà là trở về với yêu thương. Những câu chuyện của Phan Thúy Hà cũng gợi cho độc giả nhiều day dứt, như chính cô và nhiều đứa trẻ sinh ra, lớn lên ở vùng đất ấy luôn trăn trở: “Tại sao cha mẹ chúng ta làm lụng kiệt quệ cả tinh thần và thể xác mà vẫn triền miên đói khổ?”.
Những câu chuyện Phan Thúy Hà kể là câu chuyện thật của cuộc đời cô, của người thân, bạn bè, lối xóm. Phan Thúy Hà chỉ kể chuyện, cô hầu như không phân tích tâm lý nhân vật, không bình luận về sự việc. Cô để độc giả tự đọc, tự phân tích lấy. Cách kể có phần dửng dưng như thế, nhưng câu chuyện thì ám ảnh khiến người đọc thấy rung động, xót xa.
Nhà văn Xuân Đài đánh giá: “Phan Thúy Hà thích kể chuyện thật, không hư cấu, không phân tích tâm trạng nhân vật đã thành công qua tác phẩm “Đừng kể tên tôi” và bây giờ, một lần nữa Hà khẳng định với người đọc đó là thế mạnh của mình”.
Nhà văn Lê Minh Hà viết: Sinh ra lớn lên ở thành phố, cũng có vài ba năm tuổi nhỏ lầm lũi ở làng quê ngày chiến tranh, nhưng tôi chưa phải sống qua những cảnh đời ở trong cuốn sách này, dường như là an nhiên vì quen nhọc nhằn. Thế cũng đủ hiểu những buồn, những khổ, những tủi. Cuốn sách kết thúc ở chỗ kết thúc khoảng đời đẹp nhất với một con người - thời đi học - khiến ta nghẹn giọng, vì nỗi buồn nặng như đất, mạnh mẽ và khô rốc ở trong đó. Không cần phải sống qua khổ nghèo tận cùng đến thế mới hiểu đâu. Chỉ cần ngồi xuống, mở sách, mở lòng. Bạn sẽ được nhận vào mình một cảm giác rất đau và rất đẹp, là cảm thông được với con người.
Tác giả Phan Thúy Hà bày tỏ: “Hy vọng cuốn sách của mình gợi cảm hứng cho bạn viết, kể, nghĩ về tuổi thơ của bạn. Tuổi thơ của thế hệ 7X-8X bọn mình “tuyệt chủng” rồi. Những trải nghiệm đó không thể có được trong thời nay. Những trải nghiệm quý báu đó đang tạm bị xem nhẹ hoặc người ta vẫn coi đó là khổ. Cuốn sách mình viết không phải kể khổ, không phải nuối tiếc về những gì đã qua không trở lại.”
***
Tóm tắt
Cuốn tiểu thuyết Qua Khỏi Dốc Là Nhà của tác giả Phan Thúy Hà là câu chuyện về tuổi thơ của tác giả ở xóm Trùa, một ngôi làng nhỏ miền núi Hương Khê, Hà Tĩnh.
Tuổi thơ của Hà là những ngày tháng khó khăn, vất vả. Cô phải chịu đựng những thiếu thốn về vật chất, tinh thần. Hà phải gánh nước từ con suối xa nhà, phải đi học xa nhà, phải chứng kiến những cảnh đời nghèo khổ, lam lũ của những người dân làng.
Tuy nhiên, tuổi thơ của Hà cũng không thiếu những niềm vui, hạnh phúc. Cô được sống trong tình yêu thương của cha mẹ, của anh chị em, của bạn bè. Cô cũng đã có những trải nghiệm đáng nhớ về tuổi thơ, về những người dân quê chất phác, đôn hậu.
Review
Cuốn tiểu thuyết Qua Khỏi Dốc Là Nhà là một tác phẩm văn học có giá trị. Tác phẩm đã khắc họa thành công hình ảnh của một cô gái trẻ với những khó khăn, vất vả của cuộc sống. Hà là một cô gái có nghị lực, kiên cường. Cô đã vượt qua những khó khăn, thử thách của cuộc sống để sống một cuộc đời có ý nghĩa.
Cách viết của tác giả Phan Thúy Hà trong cuốn tiểu thuyết này rất giản dị, gần gũi. Tác giả đã sử dụng ngôn ngữ mộc mạc, chân thành để kể về tuổi thơ của Hà. Điều này giúp cho người đọc cảm nhận được cuộc đời của Hà một cách chân thực và sâu sắc hơn.
Cuốn tiểu thuyết Qua Khỏi Dốc Là Nhà là một tác phẩm văn học đáng đọc. Tác phẩm đã góp phần giúp chúng ta hiểu hơn về cuộc sống của những người dân nghèo ở miền quê Việt Nam.
Ý kiến của nhà văn Lê Minh Hà
Nhà văn Lê Minh Hà đã có những chia sẻ rất tâm đắc về cuốn tiểu thuyết Qua Khỏi Dốc Là Nhà của Phan Thúy Hà. Nhà văn Lê Minh Hà cho rằng, cuốn tiểu thuyết này đã khắc họa thành công những khó khăn, vất vả của cuộc sống mà những người dân nghèo ở miền quê Việt Nam phải chịu đựng. Nhà văn Lê Minh Hà cũng cho rằng, cuốn tiểu thuyết này sẽ khiến người đọc cảm thấy nghẹn ngào vì nỗi buồn nặng như đất, mạnh mẽ và khô rốc.
Tôi hoàn toàn đồng ý với ý kiến của nhà văn Lê Minh Hà. Cuốn tiểu thuyết Qua Khỏi Dốc Là Nhà đã khắc họa thành công những khó khăn, vất vả của cuộc sống mà những người dân nghèo ở miền quê Việt Nam phải chịu đựng. Cuốn tiểu thuyết này cũng đã khiến tôi cảm thấy nghẹn ngào vì nỗi buồn của Hà.
Tôi nghĩ rằng, cuốn tiểu thuyết Qua Khỏi Dốc Là Nhà là một tác phẩm văn học có giá trị. Tác phẩm này sẽ giúp chúng ta hiểu hơn về cuộc sống của những người dân nghèo ở miền quê Việt Nam.
Đánh giá chung
Cuốn tiểu thuyết Qua Khỏi Dốc Là Nhà là một tác phẩm văn học có giá trị. Tác phẩm đã khắc họa thành công hình ảnh của một cô gái trẻ với những khó khăn, vất vả của cuộc sống. Hà là một cô gái có nghị lực, kiên cường. Cô đã vượt qua những khó khăn, thử thách của cuộc sống để sống một cuộc đời có ý nghĩa.
Cách viết của tác giả Phan Thúy Hà trong cuốn tiểu thuyết này rất giản dị, gần gũi. Tác giả đã sử dụng ngôn ngữ mộc mạc, chân thành để kể về tuổi thơ của Hà. Điều này giúp cho người đọc cảm nhận được cuộc đời của Hà một cách chân thực và sâu sắc hơn.
Cuốn tiểu thuyết Qua Khỏi Dốc Là Nhà là một tác phẩm văn học đáng đọc. Tác phẩm đã góp phần giúp chúng ta hiểu hơn về cuộc sống của những người dân nghèo ở miền quê Việt Nam.