Lionel Messi - Hành Trình Của Một Thiên Tài

Tóm tắt & Review (Đánh Giá) sách Lionel Messi - Hành Trình Của Một Thiên Tài của tác giả Guillem Balague & Hải Anh (dịch) & Long Vũ (dịch) & Vĩnh Nguyên (dịch).

Tôi được bổ nhiệm làm HLV ĐTQG Argentina sau một kỳ Copa America thất bại ngay trên sân nhà. Đội tuyển bị loại dù không thua trận nào: họ hòa 2 trận và đánh bại Costa Rica ở vòng bảng, sau đó tiếp tục hòa Uruguay ở tứ kết trước khi thất bại trong loạt đá luân lưu. Với một đội bóng sở hữu dàn cầu thủ chất lượng, việc không giành chức vô địch thực sự là nỗi thất vọng lớn. Kể cả trong trường hợp này, khi họ không thua lấy một trận nào.

Vì thế, không khó hiểu khi các cầu thủ kỳ vọng rất lớn về một kỷ nguyên mới, với một HLV mới. Trong tôi xuất hiện những cảm xúc trái ngược – một mặt thất vọng, một mặt vẫn tin rằng chúng tôi có đủ động lực để tiếp tục tiến lên phía trước.

Lần đầu tôi nói chuyện với Leo là ở Barcelona. Đó là năm 2011, ngay sau khi được bổ nhiệm, tôi lập tức lên đường sang châu Âu để gặp gỡ các tuyển thủ đang chơi bóng ở đây. Điểm dừng chân đầu tiên của tôi là Bồ Đào Nha, tiếp đến là Barcelona. Cá nhân tôi không biết nhiều về Leo, nhưng tôi muốn nói chuyện với cậu ấy và Javier (Mascherano), người tôi đã gặp trước đó và đang là đội trưởng của đội, để gợi ý về việc Leo nên đeo băng đội trưởng ĐTQG.

Mục đích chính của chuyến đi này là để tôi giới thiệu bản thân với các cầu thủ, đặc biệt là với những người tôi không thực sự quen biết, như Leo chẳng hạn, nhưng câu chuyện về chiếc băng đội trưởng cũng quan trọng không kém. Tôi muốn mọi người biết và công nhận việc Leo sẽ là đội trưởng; cậu ấy sẽ dẫn dắt đội bóng theo cách của riêng mình.

Chúng tôi gặp nhau, sau đó tôi sang Italia, để lại cho họ một câu chuyện để bàn luận cũng như đưa ra câu trả lời. Chính Javier là người gọi cho tôi và đồng ý rằng Leo sẽ là đội trưởng của đội. Lần gặp gỡ thứ hai của chúng tôi là ở Ấn Độ, trong trận đấu đầu tiên của Argentina dưới sự dẫn dắt của tôi (trận giao hữu với Venezuela); và sau đó là gặp Nigeria ở Bangladesh. Nhưng trận đấu tượng trưng cho kỷ nguyên mới phải là trận gặp Colombia ở vòng loại World Cup 2014 khu vực Nam Mỹ. Chúng tôi đã có những khoảnh khắc khó khăn ở Barranquilla, nơi mà may mắn thay, các học trò của tôi vẫn đủ khả năng để xoay chuyển tình thế dưới cái nóng ngột ngạt. Argentina bị dẫn trước 1-0 sau khi cú đá phạt của Dorlan Pabón đập vào chân Mascherano và bay vào lưới. Rất may vì Messi đã kịp gỡ hòa trước khi Agüero ấn định tỷ số ở những phút cuối cùng của trận đấu.

Như tôi thường nói, trong bóng đá, có những trận đấu nâng tầm bạn lên, giúp bạn sẵn sàng bắt đầu một hành trình mới. Tôi tin trận đấu đó là một sự khởi đầu, bởi sau đó chúng tôi bắt đầu xây dựng một nhóm cầu thủ gần gũi với nhau. Khi thắng trận, họ chia sẻ niềm vui cùng nhau và tiếp tục con đường chinh phục. Đó là cách thức hoàn hảo, là cách duy nhất để vượt qua những điểm yếu của mình.

Tôi cũng tin rằng trận đấu đó không chỉ có ý nghĩa với đội tuyển nói chung, mà còn với bản thân Leo nói riêng, bởi từ sau trận đấu đó, người Argentina dần công nhận cậu ấy nhiều hơn. Đó chắc chắn là sự khởi đầu của việc thay đổi nhận thức người hâm mộ. Nhưng còn có một trận đấu quan trọng khác: ngày 29/2, chúng tôi đối đầu với Thụy Sĩ. Leo lập hat-trick và đó là màn trình diễn tuyệt hảo. Cậu ấy đã làm điều này nhiều lần ở Barcelona, nhưng đó là lần đầu tiên dưới màu áo ĐTQG. Sau đó, cậu ấy tiếp tục làm được điều này khi gặp một đối thủ lớn hơn, Brazil.

Có một điều tôi phải thừa nhận, đó là, Leo là một người rất điềm tĩnh. Khả năng lãnh đạo bẩm sinh của Leo là hệ quả từ đẳng cấp chơi bóng ở mức độ cao nhất và quan trọng hơn, cách lãnh đạo của cậu ấy được mọi người chấp thuận.

Tôi thích cho các cầu thủ sự tự do, và tất nhiên, điều đó bao gồm Leo. Họ đã phải sống với đủ áp lực vốn có của bóng đá, vì thế, tôi muốn họ có sự tự do nhất định. Tấm băng đội trưởng mang đến trách nhiệm lớn hơn, nhưng Leo biết điều này. Cậu ấy chấp nhận nó và điều đó đang giúp Leo trưởng thành, phát triển hơn. Và điều đó cũng tốt cho các đồng đội của cậu ấy. Tôi không biết nhiều về những cuộc thảo luận riêng của cậu ấy với các cầu thủ khác, nhưng tôi chắc chắn có những tín hiệu đáng mừng trong đội, một cảm giác bình yên vượt ra ngoài công việc. Đó là một bầu không khí thoải mái, vui vẻ và dĩ nhiên, nó rất quan trọng.

Để Leo làm được điều này, bạn phải tạo điều kiện nhất định cho cậu ấy. Leo phải cảm thấy thoải mái, quan trọng nhất là cậu ấy cần có sự tự do. Cậu ấy cần có sự linh hoạt để biết những điều cần thiết có thể làm trên sân tại bất kỳ thời điểm nào. Trên thực tế, tôi thảo luận rất hạn chế với Leo; chúng tôi chỉ nói những gì cần thiết. Tôi không muốn tạo thêm áp lực cho cậu ấy, bởi các cầu thủ đều hiểu rõ tầm quan trọng của trận đấu, cũng như tầm đóng góp cá nhân của chính họ.

Khi bạn nói về Messi, bạn cần nói về sự phát triển của cậu ấy, bởi như người ta thường nói, lên đến đỉnh cao thì dễ, ở trên đỉnh cao mới khó. Vì thế, việc giành tới 4 Quả Bóng Vàng là điều không tưởng. Một Quả Bóng Vàng đã đủ khó khăn rồi, đạt được điều này tới 4 lần cho thấy khí chất tài năng của cậu ấy lớn đến mức nào. Trong những năm trở lại đây, cậu ấy đã trưởng thành vượt bậc và đã phát triển thêm các kỹ năng phi thường để khiến cậu ấy trở nên khác biệt so với phần còn lại.

Và tôi tin chắc việc tiếp quản tấm băng đội trưởng đội tuyển Argentina đã giúp cậu ấy trưởng thành rất nhiều trong quá trình này. Bởi nó đem đến sự tự tin, từ đó giúp cậu ấy trưởng thành hơn, cả trong vai trò cầu thủ lẫn tư cách con người.

Năm 2012 là một năm tuyệt vời đối với Leo ở ĐTQG. Đó là kết quả của sự trưởng thành mà cậu ấy đã đạt được. Mặc dù vậy, khi người ta hỏi rằng, nếu một cầu thủ bóng đá đã đạt đến đỉnh cao, bạn sẽ làm gì tiếp theo? Để cậu ta tự phát triển tiếp ư? Với tôi, huấn luyện và chỉ dẫn là điều cần tiếp tục thực hiện, bởi chẳng có cầu thủ nào quá giỏi để không cần lắng nghe những lời chỉ bảo.

Để minh họa ảnh hưởng của cậu ấy trong một trận đấu, bạn chỉ cần nhìn vào trận mở màn của Barcelona tại La Liga, mùa giải 2013-14, trận đấu Barcelona đã vùi dập Levante với 7 bàn không gỡ. Khi Leo lao vào để cướp bóng, tâm thế của cậu ấy tự tin và quyết tâm đến nỗi có thể thấy cậu ấy sẽ thực hiện nó bằng được; đó là cách cậu ấy ghi bàn thứ 3 cho đội. Thậm chí, nhìn cậu ấy ghi bàn bằng đầu, với tôi là một điều rất hiển nhiên vậy. Trên thực tế, cậu ấy là một trong những cầu thủ phi thường, kiểu cầu thủ sẽ chỉ tốt hơn dù trong tình cảnh vô cùng khó khăn.

Barcelona để cậu ấy chơi ở giữa, điều chúng tôi đã phỏng theo khi Leo khoác áo đội tuyển, đơn giản là bởi vì nó phù hợp với cậu ấy. Leo nhận được nhiều bóng ở đó và khi Leo càng nhận nhiều bóng, đội bóng sẽ càng hưởng lợi. Với Higuaín và Agüero, không gian cho cậu ấy được mở ra; và với Di María hoạt động ở cánh, Leo có thể thay đổi cuộc chơi ở vị trí của mình. Rõ ràng là với những cầu thủ này, Leo đã trở nên mạnh mẽ hơn, và ngược lại.

Để mọi thứ được vận hành trôi chảy, tôi yêu cầu các cầu thủ cố gắng hơn trong việc giành lại bóng, phải hi sinh bản thân nhiều hơn. Ngay cả Leo cũng phải tham gia phòng ngự. Không ai yêu cầu cậu ấy làm nên phép lạ, nhưng điều đáng nói về Leo cũng như những cái tên ở trên, đó là những gì họ làm được với trái bóng. Đó là điều Leo và các đồng đội làm tốt nhất.

Thông thường, những cầu thủ giỏi nhất thế giới sẽ chơi ở những giải đấu hàng đầu thế giới. Họ cũng là những người có mùa giải dài nhất và phải thi đấu gần hết số trận. Sau đó, họ phải tiếp tục đạt phong độ đỉnh cao ở World Cup. Đây là điều không đơn giản; một số người làm được, số khác thì không. Hiện tại, chúng tôi có một đội bóng đang chơi tốt, họ có những màn trình diễn chắc chắn và mang hình hài một đội bóng lớn; đó là những gì họ đã thể hiện trong trận giao hữu với Italia vào ngày 14/8/2013.

Nhưng có một điều chưa bao giờ sai: Bất kỳ đội nào sở hữu Messi sẽ không còn là chính mình nếu thiếu cậu ấy. Chúng tôi phải cố gắng để thoát khỏi định kiến, rằng chúng tôi không thể giành chiến thắng mà không có Messi. Điều đó rõ ràng ảnh hưởng đến tinh thần toàn đội, nhưng ngày hôm đó, mặc dù Leo vắng mặt, chúng tôi đã chơi một trận tuyệt vời. Không còn nghi ngờ gì nữa - vâng, chúng tôi có thể sống sót khi không có cậu ấy. Nhưng Leo là không thể thay thế. Đúng vậy, và chẳng có chút mâu thuẫn nào trong những gì tôi đang chia sẻ.

Messi là biểu tượng của chúng tôi, người mang tiêu chuẩn của chúng tôi. Một cầu thủ phi thường, chơi bóng cho một đội phi thường. Cậu ấy có lẽ là cầu thủ vĩ đại nhất của mọi thời đại.

Alejandro Sabella

Cố HLV trưởng đội tuyển Argentina

***

Leo đâu rồi?

Đó là câu hỏi thường trực trên môi bất kỳ ai học cùng lớp với Leo ở trường trung học Juan Mantovani. Trường học của Leo nằm ở quận Las Heras, phía nam thành phố Rosario (Argentina), và nó ở rất gần nhà cậu ấy. Leo đã bỏ lỡ một tuần học, nhưng ngoài lần đó cùng vài lần nghỉ ốm, cậu ấy hiếm khi vắng mặt. Bàn của Leo bị bỏ trống, và đến giờ ra chơi, khi ai đó có một quả bóng, mọi thứ còn xáo trộn hơn nữa. Trường Juan Mantovani không có sân bóng, thay vào đó chỉ là một sân chơi nhỏ bé, chật chội cho rất nhiều đứa trẻ. Rõ ràng nó không phù hợp cho những trò chơi đòi hỏi diện tích sân chơi lớn; đặc biệt là với Leo, một cậu nhóc đam mê trái bóng từ nhỏ.

Đã nhiều ngày trôi qua kể từ khi kỳ học được bắt đầu vào tháng 9, nghĩa là chỉ còn 3 tháng nữa sẽ kết thúc chương trình học. Các kì thi đã được tổ chức, nhưng Leo không có mặt. Có người hỏi thay cậu nhóc, liệu Leo có thể làm bài kiểm tra vào dịp khác được không, hoặc khi không có mặt ở trường được không. Nhưng không, rất tiếc là không.

“Hôm nay Leo có đến không?”

Đồng đội của cậu tại CLB Newell‘s Old Boys (NOB) ở Rosario cũng có chung một câu hỏi. Leo đã bỏ lỡ một số buổi tập tại học viện đào tạo Malvinas và cậu nhóc cũng không có mặt trong trận đấu cuối tuần.

“Là do viêm gan”, có ai đó ở CLB đã nói vậy. Không ai biết chuyện gì đã xảy ra, nhưng nghe chừng có vẻ tồi tệ; rằng nếu điều đó xảy ra thì sẽ có người phải ngừng chơi bóng… Và có vẻ như nhạc trưởng của họ (The Maestro) đang ở trong tình trạng này.

Đúng vậy, các bạn đồng trang lứa gọi Leo là nhạc trưởng. Ở trường, Leo còn được gọi là “cậu bé nhỏ” (El Piqui), nhưng chủ yếu là “nhạc trưởng” (cùng với một loạt những biệt danh ngộ nghĩnh khác như “Clark Kent”, “người Galicia”, “chó săn (Greyhound)” hay thậm chí là “cậu nhóc người Hàn” chỉ vì kiểu tóc của cậu bé). Trong bóng đá Argentina, không ai được gọi bằng tên thật; đó cũng là cách danh sách đội hình được nêu ra: tên, ngày sinh, chiều cao và biệt danh, từ “chú chuột”, “Bitum” (một chất hữu cơ) hay “chú lùn”…

Trở lại với câu hỏi đầu chương này: “Leo đâu rồi?”

Adrián Coria là người chăm sóc nhóm 11 cầu thủ nhí này, trong đó có Leo, nhưng anh ấy cũng chẳng rõ cậu nhóc đang ở đâu. Cậu nhóc biến mất một cách lạ lùng vào tháng 9. Và điều này nảy sinh một vấn đề: Sẽ khó để thắng một trận đấu mà không có Leo.

Có ai đó gọi cho Quique Dominguez, HLV trước đây của Leo ở Newell‘s. “Chịu thôi, tôi không biết cậu bé ở đâu”. Tuy nhiên, ông ấy cho rằng có gì đó không ổn đang diễn ra: Leo luôn là cậu nhóc đáng tin cậy, nhưng chỉ hơn một năm trước, cậu nhóc đến thử việc ở River Plate và khi đó Leo cũng chẳng nói lấy một lời.

Có phải River Plate đã nhận cậu bé? Tất nhiên, đừng quên tin đồn cậu nhóc bị viêm gan nữa!

Bí mật dần hé lộ. Gia đình Messi nhận được một cuộc gọi trước đó ít hôm với nội dung ngắn gọn: “Hãy đến đây và mang theo cậu bé”.

Họ đã chờ ngày này quá lâu, nhưng giờ mọi thứ lại diễn ra trong sự vội vàng. Họ chuẩn bị đi châu Âu.

Phía Newell‘s không hề biết chuyện này, từ HLV, giám đốc kỹ thuật cho đến các cầu thủ trong đội. Bởi cả Leo và cha cậu bé - ông Jorge, đều không hé răng một lời. Cũng dễ hiểu, cả hai cha con có tính cách giống hệt nhau: kín đáo và dè dặt. Như từ một khuôn đúc ra vậy.

Như có một linh cảm, tờ báo địa phương La Capital dành cả trang nhất để nói về cậu bé. Bài viết được đăng vào ngày 3/9/2000 với tiêu đề “Cậu nhóc nhỏ bé, trầm lặng mà đặc biệt”. “Trầm lặng” là một biệt danh nữa các đồng đội đặt cho Leo và cậu nhóc sẽ luôn như vậy, một CĐV nhiệt thành của Newell‘s, đội bóng trong tim của Leo từ khi còn bé, nơi cậu bé vừa giành một danh hiệu ở lứa tuổi của mình.

Với giọng nói trầm lặng (thật khó để khiến cậu bé mỉm cười trước ống kính), Leo chia sẻ với nhà báo về giấc mơ của mình. Cậu nhóc muốn trở thành giáo viên thể dục. Và được chơi bóng ở giải hạng nhất, tất nhiên rồi. Ngoài ra, còn được lên đội trẻ Argentina. Đó là một chặng đường dài, nhưng chẳng ai đánh thuế giấc mơ cả.

Còn gì nữa nhỉ? Cậu bé thích ăn thịt gà. Cuốn sách yêu thích? Errr, Kinh thánh. Đó là thứ xuất hiện đầu tiên trong đầu cậu nhóc khi được hỏi.

Nếu không trở thành cầu thủ, Leo sẽ chơi môn thể thao nào? “Tôi không rõ nữa, bóng ném chăng”, Leo đáp. Nhưng như đã nói ở trên, Leo muốn trở thành giáo viên thể dục. Đó cũng là môn học duy nhất cậu nhóc cảm thấy hứng thú ở trường.

Mọi chuyện bắt đầu từ một bài báo với hai màu chủ đạo là đỏ và đen (màu áo của NOB). Bài viết bắt đầu với đoạn: “Lionel Messi mới chỉ 10 tuổi và là một tiền vệ tấn công (enganche). Cậu nhóc không những là một sản phẩm triển vọng nhất của học viện Leprosa, mà còn có cả một tương lai ở phía trước, bởi dù không sở hữu vóc dáng to cao, Messi vẫn có thể đi bóng vượt qua một, hai cầu thủ rồi ghi bàn”.

Bài báo được viết vào năm 1997 và Leo khi đó không được lên trang bìa (trang bìa được dành cho Claudio Paris, cầu thủ đội Một đã quyết định ở lại đội bóng vài ngày trước). Mặc dù vậy, những bản copy của bài báo đã vượt Đại Tây Dương.

Jorge cùng con trai ông - Leo - và một người bạn đến sân bay Ezeiza; họ cùng thảo luận về bài báo này trước khi di chuyển từ Rosario đến Buenos Aires. Chuyến đi hơn 3 tiếng dường như dài hơn thế khi những khung cảnh họ nhìn thấy trên đường khá nhàm chán, với những thung lũng và biển báo giao thông. Nhưng cậu nhóc Leo thì rất chú ý tới cảnh vật bên ngoài qua cửa sổ.

Đó là ngày 17/9/2000. Một ngày Chủ nhật.

Mời các bạn mượn đọc sách Lionel Messi - Hành Trình Của Một Thiên Tài của tác giả Guillem Balague & Hải Anh (dịch) & Long Vũ (dịch) & Vĩnh Nguyên (dịch)..