Phan Tân và Sĩ Phú (Spirou và Fantasio)

Spirou et Fantasio (Spirou và Fantasio) là một bộ truyện tranh Pháp-Bỉ lần đầu xuất bản vào năm 1938. Bộ truyện này có nội dung tương tự như các truyện phiêu lưu mạo hiểm hài hước của Châu Âu như Tintin và Asterix. Đây là một trong những truyện tranh Bỉ cổ điển phổ biến nhất và, không như Tintin, truyện này hiện nay vẫn còn được xuất bản.

Spirou và Fantasio là hai nhân vật chính, hai nhà báo mạo hiểm tham gia vào những cuộc phiêu lưu thần kỳ, cùng với con sóc Spip của Spirou và nhà phát minh đồng thời là bạn của hai người Bá tước Champignac.

Bộ truyện đã được dịch ra nhiều thứ tiếng, trong đó có tiếng Hà Lan, tiếng Đức, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Nhật, tiếng Phần Lan, tiếng Scandinavia và cả tiếng Việt. Chỉ có hai tập, tập 15 và 16, được dịch sang tiếng Anh, bởi Nhà xuất bản Fantasy Flight vào giữa thập niên 1990. Hiện nay những cuốn này đã tuyệt bản.

Tại Việt Nam, truyện đã được dịch sang tiếng Việt ở miền nam trước 1975 với tên gọi Phan Tân - Sĩ Phú, Phan Tân là Fantasio và Sĩ Phú là Spirou. Đến gần đây, bộ truyện đã được Nhà xuất bản Trẻ mua bản quyền và dịch lại với tên gọi Spirou và Fantasio.

***

Loạt truyện tranh được sáng tạo bởi Robert Velter (Rob-Vel) dành cho tạp chí Le Journal de Spirou vào năm 1938[1].

Spirou thoạt đầu là một nhân viên điều khiển thang máy (trong tiếng Pháp: un groom) của Khách sạn Moustique, và vẫn còn mặc bộ đồng phục của nhân viên khách sạn màu đỏ cho đến nay, mặc dù trong nhiều năm chưa từng có tác giả nào đề cập đến nghề nghiệp ban đầu của cậu. Spirou có một con sóc kiểng tên là Spip, và spirou cũng có nghĩa là "sóc" (nghĩa văn chương) và "tinh nghịch" (nghĩa hình ảnh) trong tiếng Wallon (ngôn ngữ ở miền Nam nước Bỉ).

Không giống như đa số các truyện tranh châu Âu, Spirou là sản phẩm của một nhà xuất bản (nhà xuất bản Dupuis đã mua lại nhân vật này từ Rob-Vel vào năm 1943), chứ không thuộc về một tác giả nào cụ thể. Nội dung của truyện do vậy đã đi từ nhà văn này đến nhà văn khác. Thành công đầu tiên là vào năm 1943 khi Joseph Gillain, dưới bút danh Jijé, được giao vẽ nhân vật này. Vào năm 1944 Jijé đã giới thiệu một nhân vật mới có tên là Fantasio, người đã trở thành bạn thân nhất của Spirou và là người đồng hành của cậu. Do có nhiều trách nhiệm trong vấn đề nghệ thuật cho Le Journal de Spirou, Jijé bắt đầu tìm kiếm một người làm thay công việc cho mình, và vào năm 1946 ông đã chuyển bộ truyện cho André Franquin, một tác giả trẻ, khi đang viết tập Spirou et la maison préfabriquée.

***

Tập đầu tiên của bộ truyện tranh Spirou và Fantasio gồm các truyện ngắn do Jijé và Franquin sáng tác: Bản vẽ người máy; Spirou trên võ đài, Spirou đi ngựa, Spirou ở xứ người lùn.

Mời các bạn mượn đọc sách Phan Tân và Sĩ Phú (Spirou và Fantasio) của tác giả Jijé & Franquin.