Danh Tướng - Các Nhà Cầm Quân Vĩ Đại Nhất Trong Lịch Sử đưa ra cái nhìn mới về giới lãnh đạo quân sự, những người đã làm nên lịch sử bằng những trận chiến trên bộ, trên biển, cũng như trên không, từ Alexander Đại Đế, nhà chinh phạt lẫy lừng của thế kỉ 4 TCN, tới chư tướng dẫn dắt các chiến dịch ở Afghanistan và Iraq ngày nay.
Cuốn sách bao gồm thông tin tiểu sử và hình ảnh tướng lãnh, bản đồ trận đánh và chi tiết sống động về các cuộc hành quân. Đây là cẩm nang bằng hình giúp bạn tìm hiểu về các thiên tài quân sự trên thế giới.
"Coi lính như con em, lính sẽ cùng ta vào thâm khê. Coi lính như con yêu, lính sẽ bên ta sống chết." - Binh pháp Tôn Tử
***
Cuốn “Danh Tướng” này theo cá nhân mình thấy là một cuốn sách vô cùng thú vị. Đây là một cuốn sách cung cấp rất nhiều tri thức về các vị danh tướng nổi tiếng trong lịch sử thế giới từ phương Đông đến cả phương Tây. Sách được viết rất rõ ràng, dễ hiểu, vốn kiến thức về lịch sử trong cuốn sách này vô cùng to lớn, đồ sộ, nó cung cấp cho người đọc thêm nhiều hiểu biết về lịch sử. Ngôn ngữ được sự dụng trong cuốn sách vô cùng dễ đọc, tác giả đã viết nên một công trình tóm tắt về lịch sử thế giới thông qua các vị tướng vô cùng hoàn hảo.
Dòng sách bách khoa khổ lớn của DK đã quá nổi tiếng về chất lượng, không cần phản bàn về dung lượng kiến thức, khối lượng tranh ảnh, chú thích đầy đủ và cách trình bày khoa học, logic. Sách có tổng cộng 360 trang được in màu khổ lớn, giấy dày, hơi bóng và có mang bọc plastic trong suốt kín sách sẽ, khá to và tương đối nặng, phần dịch thuật cũng khá tốt, không bị vấp câu, câu rời rạc hay bị tối nghĩa. Bản dịch của dịch giả Nguyễn Minh sử dụng khá nhiều từ ngữ Hán Việt, trong một cuốn sách nguyên bản tiếng Anh và viết phần lớn về các cuộc chiến trận châu Âu thì có vẻ như không phù hợp lắm, một văn phong hiện đại có lẽ độc giả sẽ dễ dàng tiếp cận hơn.
Sách đã đưa ra một cái nhìn mới về giới lãnh đạo quân sự, những người đã làm nên lịch sử bằng những trận chiến trên bộ, trên biển, hay cả ở trên không, từ Alexender Đại Đế, nhà chinh phạt lẫy lừng của thế kỉ 4 TCN, tới chư tướng dẫn dắt các chiến dịch ở Afghanistan và Iraq ngày nay. Cuốn sách bao gồm nhiều thông tin về tiểu sử và hình ảnh tướng lãnh, bản đồ trận đánh và các cuộc hành quân trong lịch sử được miêu tả chi tiết, sống động. Được coi như một cuốn cẩm nang bằng hình giúp bạn đọc tìm hiểu về các thiên tài quân sự trên thế giới. Nếu bạn là một người yêu thích tìm tòi và muốn am hiểu về những anh hùng nơi chiến trận nhưng đọc lịch sử thế giới thấy ngán, không nhớ nổi thì cuốn sách này chính xác là dành cho bạn, nó giúp bạn thỏa mãn sở thích đồng thời giúp bạn hình dung ra toàn bộ tiến trình lịch sử thế giới.
Cuốn sách đã thuật lại một cách bao quát về tiểu sử của các nhà cầm quân, diễn tiến các trận đánh của họ từ thời cổ đại đến hậu chiến tranh lạnh, minh họa sống động bằng các bản đồ, tranh ảnh đẹp tuyệt diệu. Sách tập hợp những gương mặt nổi bật nhất của giới lãnh đạo quân sự, những danh tướng từ Á sang Âu, cả bên thắng và thua cuộc, nên không phải toàn bộ là những nhân vật “chính diện” trong suốt dòng lịch sử thế giới, từ Hy La cổ đại đến các thời kỳ Byzantine, Viking, Thập tự chinh, Ottoman, đến các chiến sự cận và hiện đại, các cuộc cách mạng Pháp, Mỹ, nội chiến Nam Bắc Hoa Kỳ, và đương nhiên là 2 cuộc Thế chiến và cả thời kỳ Chiến tranh lạnh.
Nội dung sách nói về 240 vị tướng giỏi trong lịch sử từ thời siêu xa xưa 1500 TCN cho đến thời hiện đại bây giờ. Do đặc thù của thể loại mà các chân dung không thể đi vào chi tiết được mà chỉ có thể phác họa những nét tổng quan. Trong tổng 240 vị được nhắc đến thì có 21 vị nổi bật nhất được chỉ ra và viết thành mục riêng dài hơn như Hoàng đế lãnh đạo viễn chinh huyền thoại, Timur, Charlermagne, Washington, Alexander, Napoleon, cả tướng Grant lẫn tướng Lee, và đặc biệt là nhà cách mạng Cố Đại tướng Võ Nguyên Giáp vang danh lừng lẫy của Việt Nam, thật đáng tự hào cho Việt Nam. Có một điểm trừ nhẹ ở chỗ Lý Thường Kiệt, Trần Hưng Đạo,…cũng là những vị tướng tài giỏi vang danh mà không được đề cập đến trong sách.
Cuốn sách này là một tác phẩm tuyệt vời về chiến tranh, không chỉ vô cùng xuất sắc về mảng phân tích mà còn có hình ảnh minh họa đặc sắc. Sách hay, tốt, đạt chuẩn hiện đại quốc tế, tuy nhiên vẫn còn một vài lỗi sai ở phần nội dung cần được cải thiện để không ảnh hướng đến cảm nhận của độc giả. Ngoài ra, thì cuốn sách vẫn rất nên sở hữu, thực sự là một cuốn sách gối đầu giường của những bạn đọc có đam mê tìm tòi về quân sự và lịch sử.
***
Cuốn sách này tóm tắt các danh tướng, các vị cầm quân vĩ đại nhất trong lịch sử nhân loại. Nhưng có vẻ tác giả là người phương tây và không có nhiều tài liệu các vị tướng ở phương Đông nên sự giới thiệu các tướng phương Đông còn sơ sài. Cũng có thể 1 phần các vùng ở phương đông đại đa số nhỏ bé không mang tầm chiến lược ảnh hưởng lớn đến thế giới nên cũng ít được thống kê vào tác phẩm này. Số lượng các danh tướng đề cập ở đây rát lớn, nhưng tôi chỉ tóm tắt 1 số vị nổi bật nhất lịch sử nhân loại.
I. Anh hùng thời cổ đại (1500 TCN – 500)
Thời cổ đại cũng xuất hiện những vị tướng vĩ đại nhất trong lịch sử nhân loại. 3 vị tướng tiêu biểu nhất là: Alexander Đại Đế, Hannibal và Julius Ceasar. Thời địa này yếu tố kỹ thuật chưa phát triển, chủ yếu là tài dùng quân và phát huy sĩ khí, chớp lấy thời cơ của các vị tướng. Các vị tướng thời này cũng tường là những vị vua nắm quyền thống trị vương quốc. Các cuộc chiến thường là viễn chinh xa xôi và thử thác về tiếp vận, hậu cần cho quân đội khổng lồ, phương tiện truyền tin bế tắc thường là người đưa tin trực tiếp, hoặc các dấu hiệu, cờ chỉ huy,…Các chỉ huy thường mang tín ngưỡng tôn giáo mạnh để dùng nó tiếp theo sĩ khí cho quân đội trước các trận chiến lớn.
1. Hy lạp và các đế quốc cổ đại (1500 – 100 TCN)
Giai đoạn này, khu vực Tây Á, Đông Địa Trung Hải trở thành nơi thường xuyên diễn ra các cuộc chiến của khu vực Ky Lạp với người Ba Tư, Ai Cập. Các vị tướng nổi bật giai đoạn này:
Cyrus Đại Đế: Ông mất vào năm 540 TCN, ông đã xâm chiếm Media, Lydia và Babylon lập ra đế quốc Ba Tư hùng mạnh. Ông sáng lập chiều đại Achaemenid của Ba Tư, ông là 1 trong những người chinh phạt vĩ đại nhất mọi thời đại. Khi lên ngôi Ba Tư năm 559 TCN, Ba Tư là chư hầu của nước Media, sau đó ông dẫn dắt quân đội phản kháng và chiếm Media vào năm 549 TCN, rồi tấn công các nước xung quanh như Lydia, Babylon và làm chủ khu vực Lưỡng Hà và để lại đế chế hùng mạnh nhiều thế kỷ sau. Lực lượng trung kiên của Cyrus Đại Đế là Bất tử quân hùng mạnh với 1 vạn người luôn duy trì.
Alexander Đại đế (356 TCN – 323 TCN): Ông là nhà quân sự thành công nhất mọi thời đại, cuộc đời của ông nhiều mầu sắc chinh phạt và là người không biết đến thất bại là gì trong suốt sự nghiệp cầm quân của mình. Ông lê ngôi vua Macedonia từ kế vị từ vua Phillip II và sau đó tân công các khu vực nổi loạn tại liên bang Hy Lạp lúc đó để ổn định nội bộ, rồi ông dẫn theo quân Macedonia tinh nhuệ lên đường tấn công Đế quốc Ba Tư và đánh tan toàn bộ Ba Tư, Ai Cập và các vùng thuộc đế quốc Ba Tư, sang tận Ấn Độ sau đó mới chịu rút về khi quân lính đã quán chán ngán chiến tranh dù Alexander vẫn mong muốn tiếp tục chinh phạt. Lực lượng trọng yếu nhất là Chiến hữu kỵ binh do các quý tộc Macedonia tạo thành. Ông Mất đột ngột không kịp chỉ định người kế ngôi làm Hy Lạp rối loạn trong cuộc chiến tranh ngôi vị sau đó.
2. La Mã cổ đại và các kình địch (500 TCN – 500)
Hannibal: Ông là tướng Cathage (247 TCN-182 TCN): quân Cathage thất bại trong trận chiến Punic I nên thề sẽ trả thù La Mã. Vai trò trọng trách này đặt lên vài Hannibal khi ông thay cha cầm quân và kéo quân từ khu vực bắc Phi (Cathage) tiến thẳng tới Italy tấn công đại bản doanh của Đế quốc La Mã. Đoàn quân của Hannibal tạo ra 1 cú di chuyển qua dãy Alps thần kỳ mà mãi 20 thế kỷ sau Napoleon mới làm lại được để tấn công đột kích vào Italy đầy bất ngờ và đánh bại mọi cánh quân La Mã trên chiến trường. Sau đó La Mã chuyển sang đánh du kích tiêu hao. Sau chiến thắng vang dội đánh tan La Mã ở Cannae, ông lại không tổng lực tấn công Rome để trôi qua cơ hội và cứ loanh quanh ở miền bắc Italy và sau đó bị Carthage gọi về và thất bại trong trận đánh ở Zama và phải cầu hòa và sống cuộc sống du mục nay đây mai đó thất bại cuối đời. Ông chỉ huy đội quân của Hannibal cực kỳ tài chính và vô địch khi ở đỉnh cao sự nghiệp của mình.
Julius Ceasar (100 TCN – 44 TCN): Ông là 1 tron vài tướng vĩ đại nhất trong lịch sử nhân loại và xây dựng nền độc tài La Mã hùng mạnh. Thủa ban đầu, Ceaser quản lý Tây Ban Nha thành công và kết hợp với 2 người khác thành tam đầu chế: Pompey – Ceasar – Crassus, sau đó ông quản lý vùng Gaul (Pháp – Bỉ) ngày nay, ông đã đánh chiếm 800 thành trì, thu phục 300 bộ lạc khu vực và giết tới 1 triệu người để bình định khu vực này. Sau đó ông lật đổ 2 vị kia và trở thành nhà độc tài suốt đời vào năm 45 TCN, khi đang chuẩn bị tấn công Parthia và Dacia thì ông bị ám sát chết vào năm 44 TCN. Ông vừa là vị tướng vĩ đại lẫn nhà chính trị quản lý đất nước vĩ đại. Trong cương vị nào ông cũng là người nổi bật nhất trong những người nổi bật.
Attila người hung (406 – 453): ông có biệt hiệu là “Ngọn roi của thượng đế” hay “Tai ương của Đất”, ông là người ham mê chinh phạt, ban đầu từ châu Á di cư sang vùng sông Danube giáp ranh La Mã và lúc đầu thống nhất sẽ không đánh La Mã. Nhưng sau đó nhận ra đánh chiếm La Mã sẽ hời hơn nên chuyển sang tấn công La Mã, vó ngựa Hung đi đến đâu các quân La Mã bị đánh bại tới đó. Sau khi bị chặn ở Calons, Attila quay hướng tấn công thẳng tới Rome, giáo hoàng Leo I phải ra ngoài thương thuyết với Attila để ông rút quân về. Sau khi rút quân, Attila qua đời 1 năm sau đó sau 1 cơn say rượu.
Mời các bạn đón đọc Danh Tướng - Các Nhà Cầm Quân Vĩ Đại Nhất Trong Lịch Sử của tác giả R. G. Grant.