Melanie Waxman
Người dịch: Nguyễn Quỳnh Hoa
Microbiotics Today – May/June 2008. Tập 48/ Số 3 (bài dịch này còn vài dòng chưa ổn nhưng xin sẽ chỉnh lại sau…)
Thật thú vị khi ngày nay người ta thích những chương trình về Thức ăn trên mạng hay các chương trình truyền hình như Người đầu bếp Sắt và Nhà bếp của Địa ngục hơn là chiêm nghiệm cảm giác sáng tạo trong căn bếp của chính họ. Lịch sử đã chứng minh rằng, nấu nướng đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, nó không chỉ giúp chúng ta nuôi dưỡng mà còn có một nhiệm vụ cao cả đó là gắn kết gia đình và xã hội qua những bữa ăn chung.
Cần phải nhớ rằng nấu nướng là một trong các bộ môn nghệ thuật sáng tạo nhất, cũng giống như vẽ, nhảy, hay việc ghi bàn trong một trận bóng đá, nấu nướng cũng có thể nuôi dưỡng và làm thoả mãn tinh thần sáng tạo của chúng ta. Dù phục vụ một bát mì hay nấu ăn trong một bữa tiệc linh đình, rất nhiều tình yêu thương và năng lượng được chứa đựng trong những chiếc tô và chiếc đĩa đó.
Khi chia sẻ về cùng một món ăn, cùng một cách nấu nướng hay cùng một thực đơn, chúng ta đang tạo nên một sự kết nối mạnh mẽ. Sự kết nối này được phản ánh qua những nền văn hoá lâu đời và the vast array of ethnic cooking trên thế giới mà chúng ta được thưởng thức ngày nay. Chúng ta có thể cảm nhận được sự đồng cảm với những người đã từng được nếm qua rất nhiều loại thức ăn như chúng ta, đồng thời cũng cảm thấy thoải mái dễ chịu khi không phải giải thích cảm nhận của bản thân như thế nào. Khi còn sống ở Bồ Đào Nha, tôi sẽ rất phấn khích đến nỗi hầu như có thể tưởng tượng rằng một gia đình du khách người Anh đã không còn họ hàng từ lâu khi nhìn thấy họ chất đầy những thùng to và thuổng. Việc đó giúp ngăn tôi lại, không chạy xô đến và tham gia tranh luận với họ về những điều kỳ diệu của những hạt đậu nướng hay cười với giọng khàn khàn về các chương trình truyền hình như con trẻ.
Mối liên kết với thức ăn Thực dưỡng cũng mạnh như vậy. Chẳng có gì thú vị hơn việc khám phá một người bạn có thói quen ăn gạo-nâu-và-súp-misô. Ngày nay, thực sự tồn tại một sự động chạm về lòng ngưỡng mộ từ phía những người không có mặt trong quá khứ khi chúng ta thú nhận đã ăn thức ăn tốt. Vào đầu những năm 80 của thập kỷ trước, khi tôi bắt đầu thói quen Thực dưỡng của mình, không có bất kỳ một sự nhắc nhở nào về chế độ ăn uống từ phía bạn bè hay người thân, và tôi cũng bị tách dần khỏi môi trường ấy bằng cách nghĩ “Cô ta đang trải qua một giai đoạn kỳ quặc” trong một thời gian khá dài. Nhà hàng nổi tiếng với toàn bộ thức ăn/người ăn kiêng mở cửa vào năm một96một tại Luân Đôn có cái tên hài hước là Cranks giành cho những người theo kiểu kỳ dị.
Thậm chí mặc dù việc thay đổi thói quen ăn uống có thể khiến chúng ta có cảm giác như thế mình đang xa dần tổ tiên, điều ngược lại thực sự đang xảy ra. Cần phải hiểu rằng thói quen Thực dưỡng có nguồn gốc từ những bữa ăn có lợi nhất cho sức khoẻ trên thế giới và chúng ta cần phải thích nghi với nó để phù hợp với khẩu vị của mình. Việc thêm một loại thức ăn độc đáo vào khẩu phần ăn cũng đồng nghĩa với việc chúng ta bắt đầu gia nhập hàng ngũ những người mới hoàn toàn. Thực dưỡng ngày nay mang đến cho chúng ta những lựa chọn tuyệt vời và những bữa ăn khác nhau, từ phái Zen đến các phái ngoại lai, mà việc nấu nướng chúng không tốn nhiều thời gian lắm.
Chúng ta không thể chứng minh được một điều hiển nhiên là nấu nướng thực sự tốn thời gian. Trên thế giới ngày nay, ý nghĩ về một căn bếp thực sự có thể khiến chúng ta bị căng thẳng sau một ngày dài làm việc ở cơ quan. Thái độ tạo sự thay đổi. Nếu chúng ta có thể sử dụng thời gian của mình với một thái độ hạnh phúc và tích cực thì sẽ thu được kết quả như ý trong những bữa ăn và trong cách cảm nhận của chính chúng ta. Tất cả những gì chúng ta cần là nguyên liệu tươi mát, phong thái thong thả và rất nhiều tình yêu thương. Nấu ăn là cách tuyệt vời khiến chúng ta trở nên thư thái hơn và tồn tại ngay tại đây và ngay lúc này. Hơn nữa, đó cũng là cách khiến chúng ta trở nên thân thiện, tĩnh lặng, suy nghĩ tích cực hơn hay tạo cơ hội sum họp vui vẻ bên bạn bè và gia đình. Điều gì thú vị và hấp dẫn hơn không quan trọng, cốt là chúng ta phải thực hiện, vì cũng như việc tập xe đạp, một người không thể học nấu nướng chỉ từ một quyển sách.
Những gợi ý khiến bạn yêu thích khoảng thời gian vào bếp hơn
Đầu tiên, bạn phải vào bếp. Hãy chọn một món mới để nấu mỗi tuần. Bạn sẽ vô cùng thích thú và ngạc nhiên khi thấy thực đơn của mình ngày càng đa dạng và phong phú hơn. Nếu bạn mới bắt đầu học nấu nướng, những món ăn đơn giản luôn là sự lựa chọn hàng đầu.
Hãy khởi đầu bằng những thức ăn hữu cơ và thức ăn tươi. Chúng bao gồm ngũ cốc, đậu, rau, thực vật biển, trái cây, quả hạch, và hạt. Đừng lo lắng về việc giảm bớt lượng thức ăn.
Trước hết hãy lên kế hoạch về các món sẽ xuất hiện trong bữa ăn của bạn. Cầm bút, viết thực đơn của bữa ăn và đảm bảo rằng mọi nguyên liệu đã được chuẩn bị đầy đủ. Khâu chuẩn bị rất quan trọng, nó sẽ giúp bạn đỡ tốn thời gian nấu nướng hơn. Cuối cùng là đọc qua cách nấu nướng trước khi bắt đầu.
Nếu thời gian là nhân tố quyết định nơi bạn có thể tận dụng được một vài cách đỡ tốn thời gian hơn. Hãy cắt gọt các củ quả trước, dùng một cái can để đựng các loại đậu hoặc chuẩn bị đủ gạo cho những ngày tiếp theo. Nếu có các con hoặc chồng bạn cùng chuẩn bị salad hoặc nêm nếm thì rất tốt.
Bảo quản thức ăn để có thể sử dụng trong một lượng nhỏ - hạt đậu nướng, mỳ Ý, ngũ cốc xay, nori nướng, chai đựng các loại hạt đậu, hạt bơ, mứt đường, miso ramen, súp miso ăn liền, ngũ cốc đóng hộp, bột nhào chua, bột yến mạch, và bán gạo.
Nên dự trữ một vài nguyên liệu cơ bản để tạo không khí hứng thú khi nấu các món đơn giản - dầu ô liu, giấm gạo nâu, gừng, dầu vừng, tamari tỏi, chanh, cây thìa là Ai Cập, dấm mơ muối, rau khô, nước sốt cà chua, humus, pesto, hạt tiêu đen, muối, miso, và shoyu.
Hãy giữ cho mọi thứ ngon và đầy hương vị. Tránh lặp lại một món nhiều lần liên tiếp. Hãy thay đổi một nguyên liệu của món này, rau dùng cho món kia, hoặc có cách nêm gia vị mới để làm đậm đà hơn bữa ăn của bạn. Sách dạy nấu ăn chỉ là những lời hướng dẫn đơn giản, vì vậy đừng do dự tạo nên hương vị của riêng mình.
Vừa nấu vừa dọn dẹp. Rửa xoong, lau thớt và dao sau mỗi lần thái rau, lau chùi kệ bếp và vứt bớt đồ thừa. Treo khăn lau bát đĩa cho khô sau khi dùng. Những việc làm trên sẽ giúp bạn tiết kiệm được thời gian nấu nướng khá nhiều.
Nên chuẩn bị dư ra một chút gạo, đậu Hà Lan cho những món rau cần nấu nhiều thời gian. Chúng ta có thể nấu những thức đó vào ngày hôm sau hoặc tận dụng bằng cách chế biến một món mới như súp, sushi hoặc đậu nướng lại.
Các bạn cũng chú ý nên bọc rau quả đã qua sơ chế một cách cẩn thận để giữ cho chúng tươi ngon cho lần nấu tiếp theo.
Nên chuẩn bị đồ ăn sáng cho ít nhất 2 ngày, vì thức ăn sáng thường chỉ cần hâm nóng và như vậy sẽ tiết kiệm thời gian quý báu cho bạn. Bạn nên chuẩn bị một ít rau tươi đã qua chế biến mỗi ngày.
Cách tốt nhất là nên thực sự hứng thú với chuyện bếp núc. Hãy coi nó như một sở thích mới, một cách sáng tạo giúp bạn hưởng thụ cuộc sống, nuôi dưỡng chính mình, một nguồn vui, hoặc khoảng thời gian yên bình của bạn.
Mời các bạn đón đọc Giá Trị Các Món Ăn Thực Dưỡng của tác giả Georges Ohsawa.