Miệng Thế Gian
Miệng thế gian là tập sách gồm những thành ngữ, từ ngữ dân gian và hiện đại được lưu truyền trong cuộc sống của chúng ta và phổ biến trên báo chí nước nhà hơn 50 năm qua.
So với lần xuất bản trước với hơn 300 mục từ (NXB Thanh niên 2013), lần xuất bản này tác giả tập hợp, sửa chữa và bổ sung với hơn 850 mục từ, từ những từ thông dụng nhất thường gặp đến những từ, những thành ngữ chỉ còn xuất hiện trên văn bản sách báo của thời chiến tranh mà người đọc chỉ có thể gặp đâu đó trong cuộc sống.
Miệng thế gian vì thế có sức nặng của một sưu tập công phu mà tác giả đã dành tâm trí trong quãng đời làm báo và dạy học thực hiện trong những năm qua, ngay cả khi lâm bệnh. Đây là một tập sách bổ ích và lý thú đối với nhiều người, kể cả người đang đi học lẫn những người đã rời bỏ giảng đường, lăn lộn với cuộc mưu sinh.
***
Thời gian cứ thế trôi đi, rồi mọi cái, cả những cái giá trị, đều có thể bị vùi lấp, bị quên lãng, nhất là với những giá trị văn hóa phi vật thể. Chữ nghĩa – dấu ấn một thời của một dân tộc, nếu không biết lưu giữ, cũng sẽ chung số phận, chính là mối quan tâm vậy.
Sưu tầm, kê cứu, chọn lựa trong kho tàng chữ nghĩa dân gian để giới thiệu những ngôn từ mới với độc giả, chính là mục đích giản dị của người biên soạn Miệng thế gian.
Gần 855 mục từ ngữ, thành ngữ, ca dao, tục ngữ xuất hiện và đi vào cuộc sống trong trên dưới 100 năm qua (chưa có trong các sách kê cứu tiếng Việt như Từ điển tiếng Việt (NXBKHXH, 1989), Từ điển thành ngữ Hán –
Việt, từ điển Hán – Việt (NXB TP.HCM, 1989), Tiếng lóng Việt Nam (NXBKHXH, 2001), Tầm nguyên từ điển (Nhà sách Khai Trí, 1968), Tự vị tiếng Việt miền Nam (NXB
Văn hóa, 1993), Từ điển thành ngữ Việt Nam (NXB Văn hóa, 1992)… được giới thiệu trong Miệng thế gian. Cả những lời rao hàng, những bài đồng dao, những lời hát dân gian cải biên, phổ biến rộng rãi và có ảnh hưởng sâu rộng trong xã hội cũng được “gạn đục khơi trong”, giới thiệu.
Đặc biệt, mỗi mục từ trong Miệng thế gian không chỉ nói về ngữ nghĩa, mà còn kê cứu (tầm nguyên) xuất xứ, bổ khuyết những sự kiện, điển tích, điển cố có liên quan cho rõ nghĩa, cùng nhiều tranh, hình ảnh sự kiện gắn với xuất xứ ngôn từ.
Để giúp tra cứu, hệ thống, cũng như theo dõi thuận lợi, dễ dàng, các mục từ của Miệng thế gian được sắp xếp theo thứ tự A, B, C.
Hy vọng Miệng thế gian có thể góp phần nhỏ làm phong phú thêm tiếng nước nhà.
Nghiêm Minh
Mời các bạn đón đọc Miệng Thế Gian của tác giả Nghiêm Minh.