Dạy học không đơn giản là truyền thụ kiến thức hay khơi gợi đam mê. Nó còn là cả một nghệ thuật kiến trúc để kiến tạo phương pháp luận cho người học mà ở đó người thầy là một kiến trúc sư thực thụ. Dạy ngôn ngữ, mà cụ thể là tiếng Anh đòi hỏi người thầy – kiến trúc sư của ngôn từ – phải biết dùng các viên gạch chữ nghĩa nào để xây nền móng và các vật liệu nào để hoàn thiện căn nhà ngôn ngữ mà ở đó đứa trẻ có thể: Nghe tự nhiên - Nói thoải mái - Viết sâu và sáng tạo - Đọc tốc độ nhanh. Những mục tiêu này dường như đã được cuốn sách Bí quyết giúp con giỏi tiếng Anh của tác giả Claire Selby giải quyết gần như trọn vẹn các khía cạnh. Dù là một người dạy Anh ngữ chuyên sâu nhiều năm, tôi vẫn thật sự kinh ngạc trước khả năng sư phạm sâu sắc về tiếp cận việc dạy ngôn ngữ của bà.
Từ lâu nay, cách dạy và học Anh ngữ của chúng ta đã đi ngược lại hoàn toàn với phần còn lại của thế giới. Suốt bao năm nay, việc dạy học tiếng Anh ở Việt Nam chỉ tập trung vào làm các bài tập về ngữ pháp: khô khan và cứng nhắc. Sự chú trọng lệch lạc đó khiến tiếng Anh không phải là sinh ngữ nữa, nó như một thứ ngôn ngữ chết, mất hết sinh khí và sự sống động, linh hoạt, sáng tạo như những gì một ngôn ngữ vốn có. Và rồi kết quả là trẻ em và học trò của chúng ta học tiếng Anh bao năm mà vẫn cứ ngại nói và sợ nghe. Bạn hãy đọc kỹ và trọn vẹn cuốn sách này để không chỉ cảm mà còn thấy rõ điều đó.
Với phương pháp tiếp cận ngôn ngữ rất chuẩn mực mà Claire Selby đưa ra trong cuốn sách, cá nhân tôi cho rằng nó được đúc kết không chỉ bởi các nghiên cứu mà còn bởi chính quá trình giảng dạy Anh ngữ lâu năm của bà, trong đó bà cực kỳ quan tâm và để ý tới vấn đề phương pháp và sư phạm. Đưa ra khái niệm về Hộp Ngôn ngữ trong não trẻ cùng những phân tích, lý giải rất hấp dẫn, bà khuyến khích và kêu gọi cha mẹ và thầy cô đừng bỏ lỡ cơ hội vàng – từ 0 đến 10 tuổi – của trẻ để cho trẻ được tiếp cận với tiếng Anh càng sớm càng tốt. Thêm vào đó, bà cũng đưa ra cách thức hay cụ thể hơn chính là con đường mà chúng ta cần theo trong việc dạy và học Anh ngữ, đó là: Âm thanh - Hình ảnh - Hứng thú - Sự lặp lại - Hoạt động - Liên kết.
Claire còn đi xa hơn nữa trong việc phân nhóm lứa tuổi và các nội dung kèm theo minh họa cho cách tiếp cận về sư phạm của mình. Tuy chưa thật đầy đủ nhưng đó đã là một nền móng quan trọng để các thầy cô giáo và các bậc phụ huynh tìm thấy ở trong cuốn sách này những dẫn dắt quan trọng bậc nhất trong việc dạy Anh ngữ cho trẻ em và học sinh.
Tôi trân trọng giới thiệu cuốn sách này tới tất cả mọi người.
Nguyễn Tuấn Hải
CEO Eton Grammar English School
***
Có thể khi mở cuốn sách này trong đầu bạn đã nghĩ đến một đứa trẻ cụ thể nào đó – con, cháu nội, cháu ngoại, cháu họ hoặc một người họ hàng nào khác.
Khi viết cuốn sách này, trong đầu tôi cũng có hình ảnh của những đứa trẻ – khuôn mặt những đứa con của tôi, chúng đã lớn lên cùng với hai thứ tiếng ngay từ những năm đầu đời, cũng như rất nhiều khuôn mặt vui vẻ có, ngái ngủ có, hào hứng cũng có của những đứa trẻ trong độ tuổi mầm non và tiểu học ở nhiều nước khác nhau mà tôi đã từng gặp trong suốt 10 năm qua.
Tôi đã kết hợp những kinh nghiệm, những quan sát của mình với nghiên cứu. Những bài báo được sưu tầm và những bài luận của tôi không chỉ bàn về quá trình lĩnh hội ngôn ngữ của trẻ mà còn về cách bộ nhớ của chúng tiếp nhận và lưu trữ thông tin như thế nào. Ngày càng có nhiều nghiên cứu về những dấu hiệu thu hút sự chú ý và giữ trẻ tập trung khi chúng thích thú học tập được tiến hành. Đây chính là những chìa khóa dẫn đến thành công trong việc học ngôn ngữ, cũng quan trọng như đề cương của một bài diễn văn vậy.
Là một nhà ngôn ngữ học đã qua đào tạo, tôi hiểu rằng việc học ngôn ngữ thứ hai thông qua những kênh chính thống, như là những bài học trên lớp, không hề dễ dàng và đó còn là một thử thách nếu muốn đạt đến trình độ lưu loát trong suốt những năm tiểu học. Trong hơn 10 năm qua, tôi đã cố gắng tìm ra một cách thức đơn giản, hiệu quả để giúp trẻ vượt qua thử thách đó.
Trong suốt quá trình đó, tôi đã gặp gỡ nhiều cha mẹ, họ hỏi tôi làm thế nào để giúp con họ học tiếng Anh tốt hơn và nhanh hơn, ngay cả khi họ không phải là giáo viên hay bản thân họ nói tiếng Anh không tốt. Những ông bố bà mẹ đã chia sẻ với tôi rằng họ biết những mẩu truyện hay những bài hát có thể giúp ích, nhưng họ không biết nên chọn bài hát nào, mẩu truyện nào.
Họ lo lắng khi thấy con ở lớp mẫu giáo về nhà với một danh sách từ mới phải học, một việc quá khó với chúng. Họ băn khoăn khi con họ không tiến bộ hoặc dường như học đâu quên đấy. Họ không chắc họ nên kì vọng con họ học được những gì ở mỗi độ tuổi, vì vậy họ cũng không biết là con họ đang tiến bộ hay đang bị tụt lại phía sau. Họ cảm thấy nản lòng vì dường như không có lối mòn nào để họ có thể đi theo.
Cuối cùng thì tôi cũng có thể trả lời những thắc mắc này của họ. Cuốn sách này sẽ giải thích những thực tế bạn có thể biết, các tiến trình học tập bạn có thể hiểu, những bước bạn có thể thực hiện và một con đường rõ ràng bạn có thể đi theo.
Để cuốn cẩm nang này đơn giản nhất có thể, một vài chương tiếp theo sẽ dành để đặt ra và trả lời những câu hỏi sau đây: tại sao, khi nào, như thế nào, cái gì, ai.
Bạn có thể bắt đầu từ bất cứ chương nào hay bắt đầu từ đây.
Mời các bạn đón đọc Bí Quyết Giúp Con Giỏi Tiếng Anh của tác giả Claire Selby.