Từ Điêu Tàn Trỗi Dậy là phần kết đầy kịch tính và bất ngờ của bộ Grisha, tiếp sau "Bóng tối và xương trắng", "Phá muôn trùng vây". Alina - Thánh nữ mặt trời bước vào cuộc đấu cuối cùng với Hắc Y với sức khỏe bị tàn phá, bộ khuếch đại thứ ba chưa tìm được, đoàn quân hộ vệ cô tan tác…
Cái giá quá đắt để giành lấy cơ hội thành công mong manh, liệu cô có dám trả?
***
Leigh Bardugo là một tác giả giả tưởng và người trưởng thành trẻ tuổi người Mỹ, nổi tiếng với bộ phim Six of Crows và bộ ba Shadow and Bone, đã bán được hơn hai triệu bản.
***
Tên con quái vật là Izumrud, Cự Trùng, nhiều người khăng khăng tin rằng nó đã tạo ra những đường hầm bên dưới Ravka. Mang trong mình cơn đói cồn cào, nó ăn sạch bùn đất và sỏi đá, càng ngày càng đào sâu vào lòng đất hòng tìm ra thứ gì để thỏa mãn, cho đến khi nó đi quá xa và lạc lối trong bóng tối.
Đấy chỉ là một câu chuyện kể, nhưng người ở Giáo Hội Trắng luôn cẩn thận không đi quá xa khỏi những lối đi quanh hang động chính. Bao âm thanh lạ lẫm vang vọng khắp hệ thống địa đạo mịt mờ, những tiếng rên rỉ và lầm rầm khó hiểu, không gian lạnh lẽo của sự thinh lặng bị phá vỡ bởi những tiếng rít khẽ như đến từ hư vô, hoặc từ chuyển động uốn lượn của một thân thể dài ngoằng đang trườn dọc theo một lối đi gần bên để săn mồi. Vào những giây phút ấy, thật dễ để tin rằng Izumrud vẫn đang tồn tại ở đâu đấy, chờ được thức tỉnh bởi tiếng gọi của những vị anh hùng, mơ về bữa ăn ngon lành nó sẽ có nếu một đứa trẻ xấu số nào chẳng may đi lạc vào miệng nó. Một con quái thú như thế sẽ chỉ nghỉ ngơi chứ không chết hẳn.
Người con trai đem đến cho người con gái câu chuyện này, cùng nhiều câu chuyện khác, tất cả những câu chuyện mới mẻ cậu có thể thu thập được vào những ngày đầu tiên cậu được phép ở gần cô. Cậu sẽ ngồi cạnh giường, cố thúc cô ăn, lắng nghe tiếng thở gắt gao từ buồng phổi của cô, và cậu sẽ kể cô nghe câu chuyện về dòng sông được chế ngự bởi một Tiết Hải Sư quyền năng, nó được huấn luyện để xuyên thủng hàng ngàn lớp đá nhằm kiếm tìm một đồng xu ma thuật. Cậu sẽ thì thầm về gã Pelyekin đáng thương bị nguyền rủa, quần quật hàng ngàn năm với lưỡi cuốc diệu kỳ, để lại vô vàn hang động và lối đi sau dấu chân mình, một tồn tại đơn côi không mong gì hơn ngoài sự xao lãng, gã tích lũy vàng bạc và đá quý mà bản thân chưa bao giờ thiết dùng.
Rồi buổi sáng nọ, người con trai tìm đến phòng người con gái và nhận ra nó đã bị bao vây bởi một lực lượng vũ trang. Và khi cậu từ chối rời đi, họ xích cậu lại và lôi cậu ra khỏi cửa. Lão linh mục cảnh cáo người con trai rằng niềm tin sẽ đem cho cậu bình yên và phục tùng sẽ giữ cậu sống sót.
Bị giam trong ngục tối một mình ngoài tiếng nước rơi lộp độp và nhịp đập chậm rãi của trái tim, người con gái biết những câu chuyện về Izumrud là thật. Cô đã bị ăn sống, bị nuốt chửng hoàn toàn, và trong lòng thạch anh vang dậy của Giáo Hội Trắng, chỉ còn lại Thánh nữ hiện diện.
Người Thánh nữ thức dậy mỗi ngày trong tiếng ca tụng tên cô, và quân đội của cô ngày càng lớn mạnh, hàng ngũ lúc nhúc bao kẻ đói khát và tuyệt vọng, với những binh sĩ bị thương và những đứa trẻ chỉ gần đủ lớn để vác khẩu súng trường. Lão linh mục nói với tín đồ rằng ngày nào đó cô sẽ là Nữ Hoàng, và họ tin lời lão. Nhưng họ thắc mắc trước đoàn triều thần tơi tả và bí ẩn của cô: Tiết Khí Sư tóc đen với miệng lưỡi sắc sảo, Phế Nhân với khăn choàng cầu nguyện màu đen và những vết sẹo ghê tởm, người học giả xanh xao luôn lom khom bên đống sách vở và công cụ kì lạ của mình. Họ là những tàn dư rệu rã của Hạ Quân - thật không đủ tư cách làm trợ thủ của Thánh nữ.
Chỉ một số ít người biết rằng cô đã suy yếu. Bất cứ sức mạnh gì từng ban phúc cho cô, thiêng liêng hay không, đều đã biến mất - hoặc ít nhất là nằm ngoài tầm với. Những môn đệ bị cách ly ở một khoảng khá xa, để họ không thấy được đôi mắt cô giờ chỉ là hai lỗ trũng u tối, hơi thở cô giờ chỉ còn từng đợt ngắt quãng đầy sợ hãi. Cô bước thật chậm và ngập ngừng, từng khớp xương mảnh dẻ chực gãy nát bên trong, toàn bộ hy vọng của họ đặt lên người cô gái bệnh tật này.
Phía trên mặt đất, một vị vua mới cai trị với quân đoàn bóng tối mình sở hữu, và anh ta lệnh rằng Tiết Dương Sư của mình phải được trả về. Anh ta đe dọa lẫn treo thưởng, nhưng câu trả lời nhận được lại là thách thức - Một gã sống ngoài vòng pháp luật được dân chúng mệnh danh là Hoàng Tử Gió. Gã tấn công dọc theo biên giới phía Bắc, đánh bom đường dây tiếp tế, buộc Hắc Vương phải tái thiết mậu dịch và băng qua Vực Tối với không gì khác ngoài vận may cùng đoàn Tiết Hỏa Sư để đẩy lùi bầy quái vật. Vài người nói kẻ thách thức này là hoàng tử Lantsov. Kẻ khác lại đồn gã là một phiến quân Fjerda đã từ chối chiến đấu cùng lũ phù thủy. Nhưng tất cả đều nhất trí rằng gã chắc chắn phải sở hữu năng lực đặc thù.
Người Thánh nữ lắc mạnh song sắt của buồng giam bên dưới lòng đất. Đây là cuộc chiến của cô, và cô đòi quyền tự do để đấu tranh vì nó. Lão linh mục từ chối.
Nhưng lão đã quên rằng trước khi trở thành Grisha và Thánh nữ, cô là một hồn ma của Keramzin. Cô và người con trai đã tích trữ bí mật như Pelyekin tích trữ kho tàng. Họ biết cách trở thành những tên trộm và những bóng ma, biết cách che giấu sức mạnh cũng như mánh khóe. Tương tự các giáo viên ở dinh thự của Công tước, lão linh mục cứ ngỡ mình đã biết rõ về người con gái và khả năng của cô.
Lão đã lầm.
Lão đã không nghe thấy ngôn ngữ ẩn giấu của họ, đã không hiểu quyết tâm của người con trai. Lão đã không thấy được khoảnh khắc người con gái thôi đánh giá nhược điểm của mình là gánh nặng, mà bắt đầu mang nó như một lớp vỏ trá hình.
***
Tôi đứng trên ban công khắc đá, dang rộng hai tay, cả người run lẩy bẩy trong trang phục rẻ tiền, cố diễn tròn màn kịch hoàn hảo. Bộ kefta của tôi là một miếng vải chắp vá được may lại từ những mẩu vụn của chiếc áo choàng tôi mặc vào cái đêm trốn khỏi cung điện, cùng mấy tấm màn cửa sặc sỡ nghe nói được lấy từ một nhà hát đã sụp đổ đâu đó gần Sala. Áo được tô điểm bằng những chuỗi hạt trên chùm đèn treo trong hành lang. Họa tiết thêu ở tay áo gần sút chỉ. David và Genya đã cố gắng hết sức, nhưng tài nguyên bên dưới lòng đất thì có hạn.
Nhìn từ xa trông nó vẫn ổn, sắc vàng lung linh giữa ánh đèn như thể phát ra từ lòng bàn tay tôi, lan tỏa từng đợt lấp lánh rạng ngời trên khuôn mặt mê mẩn của đoàn môn đệ ở phía xa bên dưới. Khi đến gần, tất cả chỉ là những bó chỉ lỏng lẻo và nguồn sáng giả tạo. Giống như tôi. Thánh nữ xác xơ.
Giọng của Lão Tư Tế rền vang khắp Giáo Hội Trắng, và đám đông quay cuồng, mắt nhắm nghiền, tay giơ cao, một cánh đồng thuốc phiện, những cánh tay như cuống hoa nhợt nhạt đung đưa trong cơn gió vô hình mà tôi không thấy được. Tôi làm theo một chuỗi hành động được sắp đặt, cố ý di chuyển sao cho David và người Tiết Hỏa Sư phụ giúp anh vào sáng hôm đó có thể dõi theo cử động của tôi từ mật thất ngay phía trên ban công. Tôi chán ghét những buổi cầu nguyện sáng, nhưng theo lời lão linh mục thì, hình ảnh dối trá này rất cần thiết.
“Đấy là món quà cô tặng cho tín đồ của mình, Sankta Alina,” lão giải thích. “Là hy vọng”.
Trên thực tế, nó là một ảo vọng, một ám thị nhạt nhòa của ánh sáng một thời tôi từng nắm giữ. Quầng sáng màu vàng thật ra là lửa của Tiết Hỏa Sư, phản chiếu lại từ một chiếc đĩa gương tồi tàn được David tạo nên bằng những mảnh thủy tinh còn sót lại. Nó giống như thứ chúng tôi đã dùng khi cố cản đường tiến của đội quân Hắc Y ở Os Alta nhưng thất bại. Chúng tôi bị đánh úp bất ngờ; và năng lực của tôi, kế hoạch của chúng tôi, tất cả kỹ nghệ của David, kể cả sự tháo vát của Nikolai cũng không đủ để ngăn chặn cuộc thảm sát. Từ đó, tôi không thể triệu hồi nổi dù chỉ một tia nắng nhỏ nhoi. Nhưng hầu hết đám đông của Lão Tư Tế chưa bao giờ nhìn thấy khả năng thật sự của Thánh nữ mà họ tôn thờ, và hiện tại, trò lừa đảo này xem như tạm đủ.
Lão Tư Tế kết thúc bài giảng của mình. Đấy là tín hiệu chấm dứt. Người Tiết Hỏa Sư để luống sáng bừng lên quanh tôi. Nó nhấp nháy và rung rinh một cách cuồng loạn, cuối cùng mới mờ đi lúc tôi bỏ tay xuống. Chà, giờ thì tôi biết hôm nay ai là người trực chung với David rồi. Tôi quắc mắt nhìn về phía hang động. Harshaw. Hắn ta lúc nào cũng làm quá trớn. Sau trận chiến ở Tiểu Điện chỉ có ba Tiết Hỏa Sư còn sống, nhưng một người đã chết chỉ sau đó vài ngày vì vết thương của cô. Trong số hai người còn lại, Harshaw là kẻ uy lực và khó đoán nhất.
Tôi bước xuống bục, nôn nóng thoát khỏi sự hiện diện của Lão Tư Tế, nhưng chân tôi loạng choạng suýt ngã. Lão liền nắm lấy tay và đỡ tôi đứng vững.
“Cẩn thận đấy, Alina Starkov. Cô quá bất cẩn với an nguy của bản thân.”
“Cảm ơn,” tôi nói. Tôi muốn tránh xa lão, tránh xa mùi bùn đất và nhang trầm hôi thối lão mang trên người.
“Hôm nay cô có vẻ không khỏe.”
“Chỉ vụng về chút thôi.” Cả hai đều biết đấy là lời nói dối. Tôi đã khỏe hơn hồi mới đến Giáo Hội Trắng - những khớp xương đã lành lặn, tôi cũng không nôn hết thức ăn nữa - nhưng tôi vẫn còn yếu, cơ thể như bị đày đọa bởi những cơn đau nhức và mỏi mệt liên miên.
“Vậy thì, một ngày để nghỉ ngơi nhé.”
Tôi nghiến răng. Lại một ngày bị giam cầm trong buồng ngủ. Tôi cố nén giận và yếu ớt mỉm cười. Tôi biết lão muốn thấy điều gì.
“Tôi lạnh lắm,” tôi nói. “Vài ngày ở Kettle sẽ giúp tôi thấy ổn hơn.” Thành thực mà nói, đó là sự thật. Nhà bếp là nơi duy nhất không bị ẩm thấp trong Giáo Hội Trắng. Ngay lúc này, ít nhất một lò sưởi dùng cho buổi sáng sẽ được thắp lên. Hang động lớn hình tròn sẽ chìm trong mùi thơm của bánh mì đang nướng và cháo yến mạch ngọt ngào được đầu bếp nấu từ đậu khô dự trữ và sữa bột do đồng minh trên mặt đất cung cấp.
Tôi vờ run lên để tăng tính thuyết phục, nhưng câu trả lời duy nhất của lão linh mục chỉ là một chữ “hừm” vô thưởng vô phạt.
Tiếng di chuyển ở bên dưới hang động làm tôi chú ý: những người hành hương, tất cả đều mới đến. Tôi không thể ngăn mình nhìn họ bằng con mắt chiến lược. Một vài người mặc quân phục cho thấy họ là lính đào ngũ của Thượng Quân. Tất cả đều trẻ trung và khỏe mạnh.
“Không có cựu binh?” Tôi hỏi. “Hay góa phụ?”
“Cuộc sống dưới lòng đất là một hành trình khó khăn,” Lão Tư Tế đáp lại. “Nhiều người quá già hoặc quá yếu để chuyển đi. Họ thích sống thoải mái trong nhà mình hơn.”
Không thể nào. Những người hành hương chống nạng và gậy để đến đây, bất kể già nua hay bệnh tật. Dù sắp chết, họ vẫn đến đây vào những ngày cuối đời để được diện kiến Thần Mặt Trời. Tôi thận trọng ngoái nhìn sau vai. Tôi chỉ thoáng thấy qua cận vệ của Lão linh mục, những gã râu ria được trang bị vũ trang hiện đang đứng gác ở lối đi. Bọn họ là những nhà sư, những linh mục thông thái như Lão Tư Tế, và là những người duy nhất được phép mang vũ khí dưới đường hầm. Trên mặt đất, họ là người gác cổng, săn đuổi quân do thám và những kẻ vô thần, ban ơn trú ẩn cho những người họ nghĩ là xứng đáng. Gần đây, số lượng đoàn hành hương đang dần suy yếu, và những cá nhân gia nhập hàng ngũ của chúng tôi có vẻ nồng nhiệt hơn là ngoan đạo. Lão Tư Tế muốn những chiến binh tiềm năng, không phải những cái miệng đói ăn.
“Tôi có thể đến chỗ người già và bệnh nhân,” tôi đề nghị. Tôi biết tranh cãi là vô ích, nhưng tôi vẫn lên tiếng. Đây là điều gần như được đoán trước. “Thánh nữ nên đồng hành cùng dân chúng, không phải lẩn trốn như chuột cống dưới hang.”
Lão Tư Tế mỉm cười - nụ cười nhân đức, khoan dung mà giáo dân ngưỡng mộ nhưng khiến tôi muốn thét lên. “Vào thời điểm khó khăn, nhiều loài động vật sẽ chui xuống lòng đất. Đấy là cách chúng sống sót,” lão nói. “Sau khi lũ xuẩn ngốc phát động chiến tranh, chuột cống sẽ là loài cai trị ruộng đồng và thị trấn.”
Và mở tiệc ăn mừng trên xác chết, tôi rùng mình nhủ thầm. Như thể đọc được ý nghĩ, lão linh mục nhấn một tay lên vai tôi. Những ngón tay dài và trắng nhợt, vươn khắp tay tôi như một con nhện sáp. Nếu đây là cử chỉ nhằm để an ủi thì lão thất bại rồi.
“Hãy kiên nhẫn, Alina Starkov. Chúng ta chỉ trỗi dậy đúng lúc chứ không sớm hơn.”
Kiên nhẫn. Nó luôn là đơn thuốc của lão. Tôi cố kiềm chế mong muốn được chạm vào cổ tay trơ trọi của mình, khoảng trống đáng ra sẽ đón nhận vòng xương của Hỏa Điểu. Tôi đã có vảy của Hải Long và sừng con hươu đực, nhưng mảnh ghép cuối cùng trong câu đố của Morozova vẫn mất tích. Chúng tôi đã có thể sở hữu bộ khuếch đại thứ ba nếu Lão Tư Tế chịu góp sức tìm kiếm, hoặc để chúng tôi quay lại mặt đất cũng được. Nhưng sự chấp thuận ấy phải trả bằng một cái giá.
“Tôi lạnh lắm,” tôi lặp lại, cố chôn vùi nỗi bực dọc của mình. “Tôi muốn đến Kettle.”
Lão cau mày. “Ta không thích cô túm tụm bên dưới đó với con bé kia…”
Mời các bạn đón đọc Từ Điêu Tàn Trỗi Dậy của tác giả Leigh Bardugo & Nguyễn Bảo Anh (dịch).