Cuộc Đào Thoát Vĩ Đại - Angus Deaton

Thế giới đang ngày càng trở nên tốt đẹp hơn. Con người giàu có hơn và sống lâu hơn. Nhưng quá trình phát triển và cuộc đào thoát khỏi cảnh cơ cực đã sinh ra bất bình đẳng giữa con người, giữa các quốc gia.

Trong Cuộc đào thoát vĩ đại, Angus Deaton – một trong những chuyên gia đầu ngành nghiên cứu về phát triển kinh tế và đói nghèo – kể một câu chuyện bắt đầu từ 250 năm trước, khi một phần thế giới thực hiện bước nhảy vọt, tạo ra khoảng cách với phần còn lại.Deaton xoáy sâu vào những mẫu hình quốc gia thịnh vượng cả trong quá khứ lẫn hiện tại, nhấn mạnh sự cần thiết phải giúp đỡ những nước bị bỏ lại phía sau.Deaton chỉ ra rằng những phát kiến của nhân loại như thuốc kháng sinh, phòng trừ sâu bệnh, tiêm chủng và nước sạch chỉ tiếp cận được một phần nhân loại có điều kiện tiếp cận chúng; trong khi nghèo đói là bạn đồng hành của các đại dịch như HIV/AIDS. Ông nghiên cứu Hoa Kỳ, quốc gia đã phát triển thịnh vượng, nhưng đang tăng trưởng chậm lại và gia tăng bất bình đẳng. Ông cũng cho rằng tăng trưởng kinh tế tại Trung Quốc và Ấn Độ đã cải thiện cuộc sống của hơn một tỉ người. Nhưng theo Deaton, viện trợ quốc tế là hình thức không hiệu quả, thậm chí có hại. Ông cho rằng tác động như ưu đãi các công ty dược và nâng hạn chế thương mại sẽ giúp các nước nghèo thực hiện "cuộc đào thoát vĩ đại" của riêng mình.

***

Trong tác phẩm “Cuộc đào thoát vĩ đại” mang tính đúc kết sự nghiệp nghiên cứu uyên thâm bền bỉ của mình, nhà kinh tế đoạt giải Nobel (2015), Ngài Angus Stewart Deaton lần đầu tiên cung cấp một phân tích sáng rõ về các mối liên hệ nhằng nhịt giữa các vấn đề này.

Angus Deaton là nhà kinh tế gốc Scotland, mang cả quốc tịch Anh và Mỹ, dành phần lớn thời gian trong sự nghiệp học thuật của mình tại Đại học Princeton, Mỹ. Ông khởi đầu sự nghiệp với mối quan tâm sâu về kinh tế vi mô, nghiên cứu hành vi của đường cầu, và dành nhiều công sức cho việc thiết kế và phân tích các cuộc điều tra hộ gia đình.

Những khám phá về các hành vi của con người trong thực tiễn đã thúc đẩy ông đi tới các vấn đề phát triển căn bản như đói nghèo, ý tế, sức khỏe, bất bình đẳng, tăng trưởng kinh tế, v.v…. Đúng như kinh tế gia bậc thầy Robert Lucas (nhận giải Nobel Kinh tế năm 1995) từng nói, khi anh bắt đầu nghiên cứu về kinh tế phát triển, anh chẳng muốn tìm hiểu về cái gì khác nữa.

Trong cuộc phiêu lưu truy tầm câu trả lời cho những vấn đề phát triển căn bản nhất, như nguồn gốc của sự tăng trưởng, nguồn gốc của bất bình đẳng giữa các cá nhân và xã hội, Deaton đã dấn thân vào cuộc hành trình đi ngược lại toàn bộ quá trình phát triển của loài người, xuyên qua các nền văn minh và thời đại, sử dụng kiến thức liên ngành của nhiều môn khoa học.

Vì thế, tác phẩm này có hàm lượng tri thức được kết tinh và cô đọng cao độ, khiến người đọc, nhất là những người không chuyên, có thể thấy đôi chỗ mệt mỏi và choáng ngợp. Nhưng nỗ lực của bạn đọc sẽ được đền đáp xứng đáng, như bất kỳ một cuộc leo núi nào, khi bạn đứng trên đỉnh núi do mình tự chinh phục và hưởng làn gió mát trong lành tinh khiết chỉ có trên tầng cao khí quyển.

Mời các bạn đón đọc Cuộc Đào Thoát Vĩ Đại của tác giả Angus Deaton.