Địch Công Kỳ Án Tập 1: Hoàng Kim Án - Robert van Gulik
Mùa hè năm 663, khi mới 33 tuổi, Địch Công được bổ nhiệm chức vụ cấp huyện đầu tiên là Huyện lệnh của Bồng Lai. Vị trí này đi kèm với một nhiệm vụ hóc búa: điều tra vụ bỏ độc mưu sát cố Huyện lệnh - vị quan tiền nhiệm của ông. Nhưng niềm háo hức khi mới nhậm chức mau chóng chuyển thành nỗi kinh hãi, khi ông phải đối mặt với một vong hồn lang thang nơi nha phủ, một con cọp tinh ăn thịt người ẩn nấp chốn rừng rú và một vị tân nương biến mất gần ngôi miếu bỏ hoang…
Một Huyện Bồng Lai xa xôi lại ẩn chứa vô số bí ẩn phức tạp đan xen nhau tạo thành mối bòng bong khó tháo gỡ. Hàng loạt các vụ án dây mơ rễ má xuất hiện, không manh mối, không dấu vết. Thậm chí còn cả hồn ma, ma sói xuất hiện trong một không gian mờ ảo, bất định. Liệu Địch Công có tìm ra lời giải thích hợp lý cho những sự kiện kỳ dị và kịp thời phá giải một âm mưu đen tối liên quan đến tận kinh thành hay không?
Một tác phẩm trinh thám vừa có tính liêu trai, kì bí, vừa mang đậm nét "duy vật" của Phương Tây. Cái hay của tác giả Robert Van Gulik là lấy ảo để tả thực, lấy cảnh để nói người..
***
Robert Van Gulik (1910-1967) là một nhà Đông phương học uyên thâm, từng học Pháp luật và Ngôn ngữ phương Đông tại Hà Lan; năm 1935 nhận học vị tiến sĩ nhờ công trình nghiên cứu về Ấn Độ, Tây Tạng (Trung Quốc) và Viễn Đông. Những năm tiếp theo, liên tục làm công việc của một quan chức ngoại giao tại Trùng Khánh, Nam Kinh (Trung Quốc), Tôkyô (Nhật Bản) và một số nước khác; cuối đời trở thành đại sứ Hà Lan tại Nhật Bản. Ông là tác giả của hàng loạt cuốn sách nổi tiếng về văn hóa phương Đông, như “Trung Quốc cổ đại cầm học”, “Kê Khang cầm phú”, “Trung Quốc hội họa giám thưởng”, “Địch công án”, “Xuân mộng tỏa ngôn”, “Bí hí đồ khảo”, Trung Quốc cổ đại phòng nội khảo”…
Celebrated Cases of Judge Dee (Địch Công Án/ Những cuộc điều tra của quan Địch) gồm 16 tập. Một loại tiểu thuyết trinh thám - công án về quan án Địch Công được xây dựng dựa trên nguyên mẫu của tể tướng Địch Nhân Kiệt (630 - 700) một nhân vật có thật sống vào đời nhà Đường thế kỷ thứ VII. Sinh tại Tĩnh Châu, phủ Thái Nguyên (Sơn Tây) Địch Nhân Kiệt đã làm quan tại các địa phương dưới các chức vụ huyện lệnh, Pháp tào Tham quân, Tuần phủ,Thứ sử. Năm 47 tuổi ông về kinh đô Trường An làm Đại lý thừa Tự khanh rồi lần lượt được thăng lên Thị ngự sử, Thị lang bộ Công, thượng Thư tả thừa, hai lần làm Trung thư lệnh (tể tướng) và đô đốc dưới quyền nữ hoàng đế Võ Tắc Thiên. Phẩm chất đạo đức và tài phá án của ông đã được người đời ca tụng sủng ái đến mức như huyền thoại. Không những là người có hiểu biết về pháp luật, về tâm lý con người, Địch Công còn biết cả kiếm thuật, võ thuật lẫn chữa bệnh, một quan toà cổ đại Trung Quốc mang dáng dấp của Sherlock Holmes… Cùng với bốn hộ vệ mưu trí, dũng cảm, xả thân vì chủ như Hồng Lương, Mã Tôn, Triệu Thái và Tào Can - những giang hồ hảo hán được ông giác ngộ và cho đi theo, Địch Công đã phá được rất nhiều vụ án ly kỳ. Robert Van Gulik cũng khéo léo đưa vào bộ tiểu thuyết trinh thám này những nét văn hóa, lịch sử, phong tục của Trung Quốc.
***
“Tống trào có Hắc Bao Công
Đường triều Võ Hậu, Địch Công anh hùng.”
Hoàng Kim Án là cuốn đầu tiên trong seri 16 cuốn Địch Công kỳ án của Robert van Gulik. Nội dung tác phẩm xoay quanh chuyến đi ” thực địa” đầu tiên của Địch Nhân Kiệt.
So sánh với vị đồng môn thời Tống, Địch Công có một điểm nổi trội hơn nhiều. Địch Công giỏi võ, nhờ tài võ công của mình – mà thật ra nhờ nhiều vào thanh kiếm gia truyền hơn – ông thu nhận được hai cận về có vai trò hỗ trợ vô cùng đắc lực là Kiều Thái và Mã Vinh. * Gào thét lần 1: Soái ca Lý Nguyên Phương của tui đâu.
Về vụ án chính, thật không có gì phải phàn nàn, thậm chí soi một lỗi nhỏ cũng không có. Tất cả ăn khớp với nhau như việc sau mưa sẽ có cầu vồng. Bản thân mình đã đọc và xem kha khá tác phẩm án lồng án, hai vụ án tưởng chừng như không có mối quan hệ gì nhưng hoá ra lại có mối liên quan mạch lạc với nhau. Nhưng 3 vụ án được lồng vào nhau thì đây đúng là cuốn đầu tiên và hy vọng rằng nó không phải là cuốn duy nhất theo motif này trong cả seri. Ban đầu đọc rất rối, đọc xong một đoạn lại phải dừng, ngẫm nghĩ thử nó liên quan gì đến vụ khác, rồi lại phân vân rốt cuộc chúng có liên quan đến nhau không hay chúng hoàn toàn tách riêng ra. Nếu dùng phương pháp thống kê mà hồi xưa phải cày nhừ tử cho bài thi quốc gia thì 3 vụ án ta có đến tận 6 biến thể. Rườm rà vậy thôi chứ thật ra gộp chung lại thì chỉ có 3 trường hợp mà thậm chí 1 trong số đó – nếu dùng ” định tính” – thì có thể loại bỏ.
3 vụ án lồng vào nhau, các đầu mối từ từ được tác giả lồng vào vô cùng khéo léo nhưng không khó để nhận ra. Điều này giúp người đọc theo kịp mạch suy luận của Địch Công và thậm chí còn đưa ra giả thuyêt với xác suất chắc chắn khá cao * không như bác Jeff, bác quay con mồng mồng*. Và một điều rất hiếm khi không xuất hiện ở một tác phẩm trinh thám cổ điển – twis cuối truyện. Lần này thì Gulik đã thành công như bác hói, twis bất ngờ ở cái giây phút mọi người đã chắc comnt rằng :” Đích thị nó là trùm cuối chứ chẳng ai”. Nói chung là mọi thứ đối với mình hoàn toàn hoàn hảo, không có bất kì một điểm trừ nào.
Về phần hình thức. Mình đặc biệt thích mấy cuốn khổ nhỏ tầm 300 trang hơn cả. Các cuốn như thế này thường rất tiết chế về mặt nội dung, không lan man mấy thứ tình cảm nam nữ lằng nhằng, mà thông thường khi gặp mấy tình tiết này, mình thường tua trang. Mấy cuốn nhỏ gọn thế này cũng sẽ không khiến môi bạn xưng vù khi lỡ vừa nằm vừa đọc mà ngủ quên.
Về điểm trừ, một điểm trừ to bổ chảng dành tặng ban biên tập của Phúc Minh. Sai chính tả từa lưa hột dưa luôn, lúc đọc thật sự rất phân tâm.
Và cuối cùng, mình muốn gào thét part 2: Tác giả đẹp zai ơi, ông giấu soái ca của tui đi đằng nào r. Ơ lẽ ra ảnh phải xuất hiện đầu tiên chớ. Bao Công, Triển Chiêu – Địch Công, Nguyên Phương mà.
Mời các bạn đón đọc Địch Công Kỳ Án Tập 1: Hoàng Kim Án của tác giả Robert van Gulik.