Truyện Ngắn Kỳ Lạ - Guy de Maupassant

Tôi cực kỳ mê Guy De Maupasant. Độc giả thế giới gọi ông là bậc thầy về truyện ngắn, danh hiệu này thực sự phản ánh đúng "chất" Maupassant - một cây bút đặc Pháp với văn phong thanh thoát, duyên dáng.

Đọc truyện của ông giúp ta hiểu thêm về đất nước Pháp, với thiên nhiên, con người và những câu chuyện mang đầy nỗi ưu tư nhân thế. Cứ thấp thoáng đâu đó nỗi buồn cay đắng, giữa tình yêu và sự giả dối. Giữa vật chất tầm thường và cái tuyệt đích là tình yêu, sự cao cả… Có những câu chuyện ngấm vào tôi một nỗi buồn như một chất men, trong đó ủ chứa sự tuyệt vọng về sự thực trần trụi lẫn sự khát khao cũng đầy tuyệt vọng…

Gần đây, tôi đọc 1 số Truyện ngắn kỳ lạ của ông. Nó không phải là thể loại kinh dị, chỉ có hơi hướng thôi. Trong đó, truyện Le Horla làm tôi thực sự bị ám ảnh. Trong chúng ta có phải tồn tại hai con người hay không? Một con người mà ta vẫn biết, cái được gọi là bản thề, bản ngã, cái tôi. Còn một cái tôi khác, cái tôi thứ hai ẩn núp ở đâu đó, thỉnh thoảng nhảy xổ ra để điểu khiển bản thân mình? Tôi cho rằng câu chuyện này đã được viết ra bởi chính nỗi sợ hãi của tác giả trong những ngày tháng ông bị bệnh tim, bi quan với số phận và đã nhận ra một Maupassant thứ hai lớn dần lên trong mình, chế ngự ông bằng sức mạnh kỳ lạ của nó… Bạn có thể khám phá Le Horla xem có cảm nhận như tôi không nhé! Tôi gửi kèm đây bản dịch Tiếng Anh (the Horla) để cùng chiêm nghiệm.

Có rất nhiều điều để nói về nhà văn này. Nhưng trên hết vẫn là một cây bút truyện ngắn hay đến nghẹt thở, đề tài đa dạng đến mức đáng khâm phục. Bệnh tật đã cướp ông đi ở tuổi 40, để lại nỗi tiếc nuối ngậm ngùi trong lòng bao nhiêu thế hệ độc giả.

Khi ngồi bên khung cửa sổ, lật giở những trang sách của Maupassant, tôi đã có lần ứa nước mắt. Tôi hình dung về một nhà văn đã đốt dần cuộc đời mình trong mấy chục năm để làm ra những tác phẩm đặc sắc nhất. Truyện ngắn kỳ lạ với những tác phẩm kỳ lạ đã được viết ra trong thời kỳ nhà văn này mắc chứng rối loạn tâm thần. Những kiệt tác đã được sinh ra trong sự đau đớn và dằn vặt tâm hồn đến kinh khủng… Do vậy, nó rất cần sự đồng cảm, chia sẻ.

Và theo tôi, nó rất đáng được trân trọng, ngợi ca!

***

Henri René Albert Guy de Maupassant (1850–1893) là nhà văn viết truyện ngắn nổi tiếng người Pháp.

Guy de Maupassant sinh tại vùng Normandie ở miền bắc nước Pháp, trong một gia đình giàu có.

Cha mẹ Maupassant ly thân năm ông lên mười một tuổi, và bà mẹ đã một mình nuôi dạy con. Từ ảnh hưởng ấy, bà đã trở thành nhân vật nữ trong rất nhiều câu chuyện của ông. Maupassant được gửi đến trường nội trú ở Yvetot vì bản tính bất trị, hay nổi loạn. Ông từng học ở trường Phổ thông cao đẳng tại Rouen và được bằng Cử nhân Văn chương. Sau khi tốt nghiệp, Maupassant gia nhập quân đội và tham gia Chiến tranh Pháp–Phổ (1870–1871).

Năm 1871, ông đến Paris làm một viên chức nhỏ cho Bộ Hải quân. Từ năm 1878 trở đi ông làm một viên chức Bộ Giáo dục. Cuộc đời làm viên chức nhỏ kéo dài khá lâu, đã để lại nhiều dấu ấn trong tư tưởng và sự nghiệp của ông, góp phần quan trọng vào việc hình thành "hình tượng con người bé nhỏ" - một kiểu nhân vật văn học quan trọng sẽ ra đời vào cuối thế kỷ 19 và thịnh hành suốt nửa đầu thế kỷ 20.

Với những khó khăn dồn dập, Maupassant ngày càng trở nên bi quan đến nỗi bị chứng nhức đầu kinh niên không dứt, chỉ có thể làm dịu cơn đau bằng cách hít ether. Việc lạm dụng ether đã gây cho ông nhiều ảo giác và cuối cùng Maupassant bị sụp đổ tinh thần hoàn toàn. Rồi ông trở nên giàu có, và chi tiêu bừa bãi vào thú ăn chơi. Nhưng sau thời gian này, ông trở nên tuyệt vọng, vào năm 1892 tự tử nhưng được cứu sống.

Sau đó Maupassant bị giam trong dưỡng trí viện tư nhân Doctor Blanche tại Passy, Paris.

Maupassant mất ngày 6 tháng 7 năm 1893, chỉ vừa 42 tuổi, trong thời kỳ thứ ba của bệnh giang mai, căn bệnh đã kết liễu cuộc đời của nhà văn.

Tiểu thuyết

• Một cuộc đời (Une vie, 1883)
• Anh bạn đẹp (Bel-Ami, 1885)
• Mont-Oriol (1887)
• Pierre et Jean (1888)
• Fort comme la Mort (1889)
• Notre Coeur (1890) Truyện ngắn
• Viên mỡ bò (Boule de Suif, 1880)
• La Maison Tellier (1881)
• Une partie de campagne (1881)
• Cô Fifi (Mademoiselle Fifi, 1882)
• Contes de la Bécasse (1883)
• Au soleil (1884)
• Clair de Lune (1883)
• Les sœurs Rondoli (1884)
• Yvette (1884)
• Miss Harriet (1884)
• Adieu (1884)
• Monsieur Parent (1885)
• Contes du jour et de la nuit (1885)
• La Petite Roque (1886)
• Toine (1886)
• Le Horla (1887)
• Sur l'eau (1888)
• Le Rosier de madame Husson (1888)
• L'héritage (1888)
• La Main gauche (1889)
• Histoire d'une fille de ferme (1889)
• La vie errante (1890)
• L'Inutile beauté
• Le père Millon (1899, sau khi chết)
• Le colporteur (1900)
• Les dimanches d'un bourgeois de Paris (1900)
• Bố của Simon (Le Papa de Simon)
• La Ficelle (1883)
• La Légende du Mont St Michel (1882) Kịch
• Histoire du vieux temps (1879)
• Musotte (1890)
• La paix du ménage (1893)
• Une répétition (1910)
• Phê bình
• Émile Zola (1883)
• Étude sur Flaubert (1884)

***

Nói đến truyện ngụ ngôn, người Pháp nhắc đến La Fontaine, về tiểu thuyết không thể không nói đến Balzac còn khi nói đến truyện ngắn thì phải nhắc đến Guy de Maupassant.

Guy de Maupassant sinh ra và lớn lên ở miền quê Normandie, ông là nhà văn vừa có óc phê phán sắc bén lại vừa có óc tưởng tượng vô cùng phong phú. Được hai người bạn từ thuở thiếu thời của mẹ ông, nhà văn Gustave và nhà thơ Louis Bouihet, dìu dắt trong sự nghiệp văn chương nên ông đã có thể trở thành một nhà thơ (ông sáng tác một vài bài thơ) hoặc một nhà soạn kịch (ông là tác giả một vài vở kịch nhỏ); và tất nhiên ông có khả năng thành danh nhờ viết tiểu thuyết vì các tiểu thuyết ông đã rất nổi tiếng ngay từ thời đó và đến nay chúng vẫn còn được nhắc đến như: “Một cuộc đời”, “Ông bạn đẹp” hay “Pierre và Jean”,…

Nhưng chính ở thể loại truyện ngắn, tài năng của ông mới thật sự nở rộ. Có thể nói tài năng xuất sắc trong thể loại truyện ngắn đã làm lu mờ thành tựu của một tiểu thuyết gia. Trong tập truyện “Những truyện ngắn về một người đàn bà khờ khạo” và nhất là trong tập truyện “Một cuộc đời” hay “Trái đất” ông đã đạt được tới sự sâu sắc từ những chuyện tưởng như tầm phào vô nghĩa. Với tính giản dị, sự cô đọng, sức khái quát, những truyện nhỏ của Maupassant “chứa đựng những cốt tủy của những tập sách mà các tiểu thuyết gia khác phải viết thật dày” như Émile Zola đã nhận định.

Ngoài thể loại truyện ngắn hiện thực mang tính thời đại, ông còn sáng tác những truyện ngắn siêu thực, và có thể nói Maupassant là một nhà văn hiện thực nhất trong các nhà văn viết truyện hoang tưởng, ông cũng là một trong không nhiều nhà văn của thế kỷ trước thu hút được sự chú ý, sự tò mò của công chúng với thể loại truyện siêu thực.

Năm 1877, Maupassant mắc chứng bệnh tim và căn bệnh quái ác này đã khiến niềm vui sống trở thành một nỗi đau trong những ngày tháng cuối đời còn lại của ông. Ngay năm 1882, Maupassant đã có những ảo giác không phải là ảo giác dưới sự ảnh hưởng của cần sa nữa. Và kể từ năm 1887, trong ông đã xuất hiện hiện tượng tự kỷ ám thị: ông tin rằng ông nhìn thấy một ai đó đi lại trước mặt ông. Và trong suốt ba năm cuối đời ông đã không xuất bản thêm một tác phẩm nào. Tuy nhiên vào năm 1890, tức là khi Maupassant xuất bản tập truyện ngắn cuối cùng của mình, ông vẫn hoàn toàn minh mẫn. Ông không phải là một bệnh nhân tâm thần mà ông là một người bệnh đôi khi phải chịu đựng những rối loạn tinh thần. Những truyện ngắn siêu thực của ông không phải là tác phẩm của một kẻ điên, mà hiển nhiên là ông đã sử dụng những kinh nghiệm, những trải nghiệm của chính bản thân ông trong những cơn rối loạn tinh thần để viết lại những xúc cảm mà con người có thể cảm thấy.

Những truyện ngắn này không chỉ phản ánh thế giới nội tâm con người mà còn phản ánh cả cách suy nghĩ tư duy của con người thời đại đó, phản ánh cả hơi thở của thời đại đó. Những truyện ngắn đề cập đến chứng bệnh điên của Maupassant không những không bị coi là tác phẩm của một người điên mà còn được đánh giá là những tác phẩm của một nhà văn hiện thực thiên tài, người đã rất thành công trong cách lột tả nội tâm con người.

Từ năm 1875 đến năm 1890, nghĩa là từ khi hai mươi lăm tuổi đến khi bốn mươi tuổi, Maupassant đã xuất bản hơn ba trăm truyện ngắn, chủ yếu in trong ba tờ: Gil Blé, Le Gaulois, Le Figaro, và một số tạp chí khác nữa. Những truyện ngắn này thường được tập hợp lại ngay khi tác giả còn sống thành những tập truyện ngắn được thu thập theo niên đại.

_Xin trân trọng giới thiệu với độc giả 29 truyện ngắn siêu thực, kỳ lạ và hiện thực của Guy de Maupassant - một bậc thầy viết truyện ngắn của thế giới._

Mời các bạn đón đọc Truyện Ngắn Kỳ Lạ của tác giả Guy de Maupassant.