Thương Cả Cho Đời Bạc - Nguyễn Huy Thiệp

Thương cả cho đời bạc được Nguyễn Huy Thiệp sáng tác vào năm 1996, thuộc thể loại truyện ngắn - tư liệu, kể về cuộc đời "du hí văn chương" của Tú Xương. Với bút pháp kể chuyện tài hoa của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp cùng sự đan xen những tư liệu về khoa thi cử "thời Tú Xương" giúp bạn đọc hình dung hơn về sự tài hoa của ông Tú và sự bỡn cợt đậm chất đời của người.

***

Nguyễn Huy Thiệp sinh ngày 29 tháng 4 năm 1950, quê quán: Thanh Trì, Hà Nội.

Thuở nhỏ ông cùng gia đình lưu lạc khắp nông thôn đồng bằng Bắc Bộ, từ Thái Nguyên qua Phú Thọ, Vĩnh Yên … Nông thôn và những người lao động vì thế để lại nhiều dấu ấn khá đậm nét trong nhiều sáng tác của ông. ``Mẹ tôi là nông dân, còn tôi sinh ra ở nông thôn

Nguyễn Huy Thiệp chịu ảnh hưởng giáo dục chủ yếu của ông ngoại, vốn là người am hiểu nho học và mẹ, vốn là người sùng đạo Phật. Năm 1960, ông cùng gia đình về quê quán và định cư ở xóm Cò, làng Khương Hạ

Nguyễn Huy Thiệp là một bông hoa nở muộn trên văn đàn. Vài truyện ngắn của ông xuất hiện lần đầu tiên trên báo Văn Nghệ của Hội Nhà Văn Việt Nam năm 1986. Chỉ một vài năm sau đó, cả làng văn học trong lẫn ngoài nước xôn xao những cuộc tranh luận về các tác phẩm của ông. ``Có người lên án anh gay gắt, thậm chí coi văn chương của anh có những khuynh hướng thấp hèn. Người khác lại hết lời ca ngợi anh và cho rằnh anh có trách nhiệm cao với cuộc sống hiện nay (Lời cuối sách của NXB Đa Nguyên)

Sở trường của Nguyễn Huy Thiệp là truyện ngắn, có thể tạm được phân loại như sau:

Về lịch sử và văn học:

• Kiếm Sắc, Vàng Lửa,
• Phẩm Tiết, Nguyễn Thị Lộ,
• Mưa Nhã Nam,
• Chút Thoáng Xuân Hương …

truyện ngắn mang hơi hướm huyền thoại hoặc "cổ tích":

• Những Ngọn Gió Hua Tát,
• Con Gái Thủy Thần,
• Giọt Máu,
• Muối Của Rừng,
• Chảy Đi Sông Ơi,
• Trương Chi …

về xã hội VN đương đại:

• Không Có Vua,
• Tướng Về Hưu,
• Cún,
• Sang Sông,
• Tội Ác và Trừng Phạt
• …;

về đồng quê và những người dân lao động:

• Thương Nhớ Đồng Quê,
• Những Bài Học Nông Thôn,
• Những Người Thợ Xẻ ...

Ngoài ra, Nguyễn Huy Thiệp còn viết nhiều kịch, tiêu biểu là Xuân Hồng, Còn Lại Tình Yêu, Gia Đình (hay Quỷ Ở Với Người, dựa theo truyện ngắn Không Có Vua), Nhà Tiên Tri, Hoa Sen Nở Ngày 29 Tháng 4 …; và nhiều thơ (chưa xuất bản tập thơ nào, song thơ xuất hiện khá nhiều trong các truyện ngắn của ông).

Năm 1994, Nguyễn Huy Thiệp gác bút và xoay ra mở nhà hàng ở Hà Nội tên là Hoa Ban, rất ăn khách.

***

Chợ Rồng chiều 30 Tết chật ních người. Ngoài cổng chợ bàyla liệt những hàng rau, hàng thịt. Trong nhà là các dãy hàng khô, hàng vải, hàng tạp hóa. Chỗ nào cũng thấy có những câu đối viết trên giấy điều. Mùi gạo thơm quện lẫn với đủ thứ mùi hàng hóa khác. Tất cả đều có hương vị thân quen nông nàn.

Cô đào Thu đi sắm tết. Cô chuẩn bị về quê. Đến quầy bán mứt kẹo, anh chàng bán hàng chọc ghẹo gì cô đào Thu. Cô đào Thu cười ngặt nghẽo, đấm thùm thụp vào lưng anh chàng bán hàng. Cô bảo:

Chỉ trách người sao chẳng trách mình

Mình trung đâu đấy, trách người trinh.

Xung quanh cười rộ lên. Có ai nói:

- Lại Tú Xương!

Giai thoại cô đào Thu:

Tú Xương quen cô đào Thu hay xin tiền. Tú Xương hứa giúp một chút vốn nhỏ nhưng chưa có dịp. May có một lần Tú Xương gặp Đặng Tử Mẫn, Đặng có tiền bèn trích một khoản nhỏ giúp cho cô đào Thu. Cũng có người nói rằng cô đào Thu trộm tiền của Đặng Tử Mẫn, Tú Xương biết nhưng lờ đi cho.
…
Mời các bạn đón đọc Thương Cả Cho Đời Bạc của tác giả Nguyễn Huy Thiệp.