Xuân Quỳnh là một trong những tài năng thơ ca của văn học Việt Nam hiện đại. Nhiều sáng tác của chị đã ghi một dấu ấn đậm nét trong lòng những người yêu văn chương. Cuộc đời chị tuy ngắn ngủi, nhưng thơ của Xuân Quỳnh lại khá dày dặn. Nhiều trang thơ của chị làm đắm say tâm hồn trẻ thơ. "Bầu trời trong quả trứng" là một tập thơ như thế.
"Tôi kể với các bạn/ Một màu trời đã lâu/ Đó là một màu nâu/ Bầu trời trong quả trứng/ Không có gió có nắng/Không có lắm sắc màu/ Một vòm trời như nhau/ Bầu trời trong quả trứng".
Câu chuyện giản dị của một chú gà con đã đi vào thơ - những vần thơ trong sáng, thơ ngây như con trẻ. Phải rất tinh tế, rất yêu trẻ con, yêu thiên nhiên mới viết được những câu thơ đáng yêu như thế.
Bầu trời trong quả trứng cũng là nhan đề của tập thơ cùng tên của cố thi sĩ Xuân Quỳnh. Tập thơ này đã được NXB Kim Đồng tái bản nhiều lần và được các em nhỏ rất yêu thích. Những câu thơ ngộ nghĩnh, hồn nhiên như chỉ để dành cho trẻ con nhưng ngụ vào đó triết lý sâu sắc của sự sống, thứ triết lý mà bạn đọc ở mọi lứa tuổi đều có thể cảm nhận theo cách riêng của mình. Với người lớn - đặc biệt là những bà mẹ trẻ đang dõi theo những bước đi của con mình, có thể tìm thấy ở thơ Xuân Quỳnh một người bạn sẻ chia, tâm sự.
Lấy trẻ em làm nhân vật trung tâm, tập thơ Bầu trời trong quả trứng là sự khám phá thú vị về thế giới thần tiên của tuổi thơ. Đặt mình vào thế giới đó, trong Truyện cổ tích về loài người Xuân Quỳnh lý giải về nguồn gốc sự sống, trong đó trẻ con ra đời đầu tiên trên thế gian, kế đó mới là ông bà, cha mẹ, sông, núi, biển, trời… Tất tật đều sinh sau và đều vì lũ trẻ. "Nhưng còn cần cho trẻ/ Tình yêu và lời ru/ Cho nên mẹ sinh ra/ Để bế bồng chăm sóc. Biết trẻ con khao khát/ Chuyện ngày xưa ngày sau/Không hiểu là từ đâu/ Mà bà về ở đó"…
Lời ru của mẹ, chuyện kể của bà - những ký ức đẹp về tuổi thơ của mỗi người đi vào thơ Xuân Quỳnh giản dị mà sâu sắc. Viết văn, làm thơ trong những năm đất nước còn chiến tranh, nên thơ của Xuân Quỳnh dù viết cho trẻ con, hay viết tặng con mình luôn chứa đựng trong đó những lo toan của người mẹ.
Tuổi thơ cuả con - một bài thơ xúc động về cuộc sống của các em nhỏ dưới hầm địa đạo của đất Vĩnh Linh, Quảng Trị anh hùng. Một cuộc sống không ít khó khăn, nhưng cũng đầy lạc quan, thi vị… "Tuổi thơ con có những gì/ Có con cười với mắt tre trong hầm/ Có làn gió sớm vào thăm/ Có ông trăng rằm sơ tán cùng con/ Sông dài, biển rộng ao tròn/ Khói bom đạn giặc, sao hôm cuối trời/ Ba tháng lẫy, bẩy tháng ngồi/ Con chơi với đất, con chơi với hầm"…
Những đứa con là nguồn thi hứng không bao giờ cạn của Xuân Quỳnh… Và vì vậy, người đọc cũng dễ hiểu vì sao thơ văn của chị viết cho thiếu nhi lại dí dỏm, nồng ấm tình thương đến như vậy. Bài thơ Con yêu mẹ, kể lại cuộc trò chuyện thú vị giữa 2 mẹ con.
"- Con yêu mẹ bằng ông trời. Rộng lắm không bao giờ hết. - Thế thì làm sao con biết. Là trời ở những đâu đâu. Trời rất rộng lại rất cao. Mẹ mong, con bao giờ tới!"…
Hai mẹ con tâm sự đủ chuyện, để rồi kết thúc bất ngờ bằng một khổ thơ mà dồn nén trong đó một cái gì đó rất thiêng liêng của tình mẫu tử.
"À mẹ ơi có con dế Luôn trong bao diêm con đây. Mở ra là con thấy ngay. Con yêu mẹ bằng con dế".
"Con yêu mẹ bằng con dế" - Ngộ nghĩnh, đáng yêu và đơn giản đến bất ngờ. Ý tưởng đột ngột ấy ta chỉ có thể bắt gặp ở trẻ con. Lời thơ như nói được nghĩ suy của con trẻ và là tiếng nói của tình mẫu tử. Đó cũng là điểm chung trong các tác phẩm của cố thi sĩ Xuân Quỳnh. Những tác phẩm dù là thơ hay truyện ngắn đều được viết bởi một trái tim nhân hậu, đằm thắm yêu thương và giàu nữ tính.
Không chỉ có thơ, những truyện ngắn viết cho thiếu nhi của Xuân Quỳnh đầy ắp một tình yêu đặc biệt dành cho con trẻ. Những sáng tác ấy đã nhẹ nhàng gieo vào tâm hồn tuổi thơ sống biết yêu thương, vị tha và cao thượng. Không chỉ dành riêng cho trẻ em, những bà mẹ trẻ đọc thơ Xuân Quỳnh ít nhiều cũng tìm thấy bóng dáng mình trong đó.
***
eBook Bầu Trời Trong Quả Trứng này gồm có:
XUÂN QUỲNH thơ
XUÂN QUỲNH văn