Kiên Ngạnh Như Thủy là tiểu thuyết nổi tiếng của nhà văn Trung Quốc Diêm Liên Khoa, xuất bản lần đầu năm 2000, được dịch sang tiếng Việt bởi Minh Thương và phát hành tại Việt Nam năm 2014 bởi Trung tâm Văn hóa Ngôn ngữ Đông Tây cùng NXB Hội Nhà Văn. Tác phẩm, lấy bối cảnh Cách mạng Văn hóa Trung Quốc (1966-1976), đã giành giải thưởng Văn học Kafka 2014, nổi bật với phong cách hiện thực hoang đường, đồng thời gây tranh cãi vì đề cập đến nhiều vấn đề.
Giải thưởng Văn học Kafka 2014
KHOAN DUNG LÀ ĐÔI CÁNH CỦA VĂN HỌC
Kiên ngạnh như thủy là một trong những bộ tiểu thuyết gây tranh cãi nhiều nhất của tôi, trọng tâm của tranh luận tập trung ở hai phương diện ngôn ngữ và tính dục của tiểu thuyết, nói một cách hình tượng là: “phạm cả vào vấn đề chính trị lẫn sắc giới”. Lần tái bản này, tôi đã suy nghĩ rất nhiều, định bổ sung và cắt bớt đi, nhưng cuối cùng đã bỏ đi cái ý định ấy. Vì xã hội hôm nay và hoàn cảnh văn học hôm nay so với 10 năm, 20 năm trước, thậm chí vài năm trước, dường như đã khoan dung hơn rất nhiều.
Khoan dung là thảo nguyên tự do cần thiết nhất cho người sáng tác. Chỉ có khoan dung mới có thể dung nạp văn học. Có lẽ vài năm sau, tôi sẽ sửa Kiên ngạnh như thủy và một số tiểu thuyết khác của tôi, nhưng bây giờ vẫn chưa phải là thời điểm thích hợp.
Hãy để cho nó giữ nguyên dáng vẻ hoặc tốt, hoặc xấu trong sự khoan dung vậy.
Câu chuyện xoay quanh đôi tình nhân Cao Ái Nhân và Hạ Hồng Mai tại trấn Trình Cương, nơi họ điên cuồng lao vào hai thứ: cách mạng và dục vọng. Trong bối cảnh Cách mạng Văn hóa đầy biến động, cả hai vừa phá bỏ "bốn cũ" (tư tưởng, văn hóa, phong tục, tập quán cũ), vừa đắm mình trong những cuộc tình mãnh liệt. Tác phẩm khắc họa sự cuồng loạn của thời đại, nơi cách mạng và tình dục đan xen, trở thành chất xúc tác cho nhau. Từ "Tình cờ gặp gỡ cách mạng" đến "Vĩ thanh", 13 chương của sách đưa người đọc qua những cung bậc cảm xúc dữ dội, từ phong vân chính trị đến những khoảnh khắc lãng mạn và bi kịch, phản ánh mặt tối của xã hội Trung Quốc thời kỳ đó.
Tác phẩm được đánh giá là một trong những tiểu thuyết gây tranh cãi nhất của Diêm Liên Khoa, nhưng cũng là minh chứng cho tài năng của ông trong việc phản ánh hiện thực.
Điểm mạnh:
Điểm yếu:
Cảm nhận tổng thể: Kiên Ngạnh Như Thủy là một tác phẩm mạnh mẽ, vừa táo bạo vừa sâu sắc, xứng đáng với giải thưởng Kafka 2014. Dù không dễ đọc, cuốn sách là lựa chọn tuyệt vời cho những ai yêu thích văn học hiện thực và muốn khám phá mặt tối của lịch sử. Đánh giá: 4.3/5.